Bij onze terugrit vanuit de Baltische staten overnachtten we een laatste keer in Magdeburg, de voormalige Oost-Duitse stad waar Hundertwasser met de Grüne Zitadelle voor frisse lucht zorgde. Omdat het nog vroeg in de namiddag was toen we Magdeburg naderden, kreeg ik de ingeving om onze ontdekkingsreis af te sluiten in Wittenberg. Er staan enkele Unesco-werelderfgoed-gebouwen maar ook Hundertwasser heeft er getekend voor een project: het Luther-Melanchthon-Gymnasium. Net als vorig jaar, toen we op het einde van ons Oekraïens avontuur de Biertoren in Abensberg bezochten, bleek de Hundertwasser-creatie in het echt veel mooier te zijn dan op de prentjes ervan.
'Architectuurdokter' Hundertwasser heeft de naar zijn plannen omgebouwde school nooit in levende lijve gezien. De transformatie geschiedde in de jaren 1997 - 1999 (onder leiding van Peter Pelikan), in 2000 stierf Hundertwasser. Een bezoek aan de werf is er nooit van gekomen. Wij liepen er wel rond en vermits er op zondag geen lessen zijn, konden we ongestoord het eindresultaat bewonderen. Het schoolterrein was vrij toegankelijk en op een jong koppeltje na was er voorts niemand te bespeuren. Om de school te kunnen vinden, gingen we op de toeristische dienst van de stad eerst de precieze locatie vragen, evenals een stadsplan. Hundertwasser is in Wittenberg immers maar een detail, alles draait er rond Maarten Luther en Phillip Melanchthon. In 2017 wordt in de stad 500 jaar Reformatie herdacht. Alle kerken en het Lutherhuis staan er momenteel in de steigers voor een opknapbeurt.
Hoe de school er voor de ombouw uitzag, is nog steeds te zien want een klein gedeelte werd behouden om het verschil duidelijk in de verf te zetten. Het spreekt voor zich dat de wijzigingen die naar Hundertwassers ontwerp aan de steriele, rechtlijnige en kleurloze prefabstructuur (cfr. veel van onze eigen scholen) werden aangebracht de schoolsite een eigenzinnig karakter en levensvreugde geven. Alle gekende elementen van Hundertwassers succesformule zijn aanwezig: kleurrijke zuilen, mozaïeken van gebroken tegels, opvallend veel boomhuurders (bomen die hun eigen kamertje betrekken en uit de vensters groeien), het doorbreken van de eenvormigheid bij ramen en deuren, een groene speelzone, golvende wandelpaden, een fontein, gouden bollen en twee kronen op het dak.
Hundertwasser verwoordde het zo: "de school zal te midden van de zogenaamde rationele huizen een oase zijn voor de mensheid en de natuur, ze zal de creativiteit van de kinderen bevorderen en het verlangen van de mensen naar romantiek realiseren." Veel zal natuurlijk ook afhangen van de schoolcultuur, de pedagogische aanpak van directie en leerkrachten zeg maar. Ik geloof dat een schoolbestuur die de buitenkant zo verfrissend, gedurfd en kleurrijk transformeert tegelijk te kennen geeft dat ze wil breken met een schoolregime waarin de persoonlijkheden van leerlingen niet mogen meetellen, waar uniformiteit de regel is en waar creativiteit onvoldoende kansen krijgt. Ook de natuur rondom de school is een duidelijk statement. De vrije momenten van de leerlingen zullen alvast heel wat aangenamer zijn. Liggen in 't gras is toch wat anders dan rechtop staan op het asfalt.
Met het bezoek aan de school in Wittenberg kan ik mijn lijstje van bezochte Hundertwasser- architectuurprojecten weer aanvullen. De bezochte bouwwerken in Tallinn, Riga, Vilnius, Torun en Tartu waren zeer bijzonder maar het ongeplande ommetje naar Wittenberg krijgt bij mij toch een bijzondere plek in het geheugen.
In Europa heb ik intussen bijna alles bezocht (nog 3 stuks waarvan eentje in Zwitserland) maar Japan en Nieuw-Zeeland blijven onontgonnen gebied. En dat zal zo ook wel blijven. Wat ik nu het allermooiste vind? Op dit moment zou ik zeggen, het allereerste dat ik zag: de 17 woningen "In den Wiesen" in Bad Soden am Taunus. Thermendorp Bad Blumau komt dicht in de buurt. De mozaïekvloer van het presbyterium van de Sint Barbarakerk in Barnbach is mijn favoriet detailwerk.
Mooi verslag, Ludo, van de afronding van een mooie reis!
BeantwoordenVerwijderenIk krijg er geen genoeg van, van het zien van die prachtige, speelse gebouwen. Je hebt intussen een indrukwekkende beelddocumentatie van Hundertwasser op je blog.
BeantwoordenVerwijderenHeel mooi.
Ik schreef het al eerder op deze blog, maar dit is toch allemaal iets te kleurrijk en te speels voor mij. Het eerste dat bij me opkomt bij het zien van deze foto's, is 'Plopsaland'.
BeantwoordenVerwijderenBeste Ludo, ik hoop dat dit niet oneerbiedig klinkt, want dat is geenzins mijn bedoeling. Duizend mensen, duizend smaken, niet?
Blij dat je van je reis hebt genoten. Ik weet hoe hard je Hundertwasser bewondert en 'k ben er dan ook zeker van dat dit een fantastische ervaring voor je moet geweest zijn.
Van onze 15 dagen durende reis hebben we zo'n klein uur doorgebracht in de nabijheid van de Hundertwasserschool. Het fijne eraan is dat het deel uitmaakt van een oeuvre dat je zeker in zijn geheel bewondert, ook al is de school zelf wat minder. De school (in een post-DDRcontext) evenwel vergelijken met Plopsaland is zoiets als TC Matic vergelijken met Eddy Wally of een gevarieerde vegetarische schotel vergelijken met een Samson-vleesworst. Maar ieder staat vrij zijn eigen mening te hebben, zonder enige twijfel.
BeantwoordenVerwijderenIk vind dit dus best wel leuk, ook al gaat mijn voorkeur uit naar strak. Zeker voor een school vind ik dit geweldig
BeantwoordenVerwijderenIk vind die Hundertwasser een ontdekking. Veel goesting om dat ook te gaan zien.
BeantwoordenVerwijderen@Christine: Hundertwasser was voor mij ook een ontdekking, het was bij zijn overlijden toen er enkele beelden op tv verschenen. Niet al het werk is even mooi maar zijn Hundertwasserhaus in Wenen en het Kunsthaus Wien zijn een prima start.
BeantwoordenVerwijderen