60 jaar De Zegge

Begeleide wandeling door De Zegge

De Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen v.z.w. (KMDA) kennen we van de dierentuinen in Antwerpen en Planckendael. Nieuw voor mij was dat de KMDA in 1952 De Zegge, een gedeelte van het Geels Gebroekt, aankocht om het als natuurgebied te beheren. Hiermee is De Zegge het oudste natuurreservaat van België.

Dit jaar bestaat dit natuurreservaat 60 jaar. Daarom werd er gisteren een opendeurdag georganiseerd met doorlopend geleide wandelingen doorheen het gebied. Omdat De Zegge normaliter niet toegankelijk is voor het publiek was dit een unieke kans om er eens kennis mee te maken. We sloten aan bij de wandelgroep van 11 uur. 

de halfparasiet de ratelaar groeit er talrijk

De Zegge is intussen zo'n 110 ha groot en situeert zich, om het gemakkelijk te maken, tussen Bobbejaanland en het Kanaal Bocholt-Herentals. Het is een botanisch zeer rijk gebied met een stabiele populatie van 24 Rode Lijstsoorten. Voor het behoud van de biodiversiteit dient er constant gewaakt te worden over de waterstand en de waterkwaliteit, temeer daar De Zegge omringd wordt door talrijke landbouwbedrijven. Om verhouting van de open grasweiden te voorkomen dient er ook heel actief beheerd te worden.

de echte koekoeksbloem 

Het natuurreservaat is bijzonder interessant omdat het de enigste plek in Vlaanderen is waar de ringslang voorkomt en zich voortplant. Al de slangen die vandaag rondkruipen in De Zegge zijn nakomelingen van de negen, in 1968 uitgezette, ringslangen. Deze herindroductie blijkt succesvol verlopen te zijn. De gids wees ons op de hopen maaisel waarin de ringslangen broeden. Tevens kregen we een demonstratie turfwinnen en maakten we kennis met het trilveen. 

Over vogels en planten kwamen we niet zoveel te weten waardoor we wat aangewezen waren op eigen voorkennis. In de talrijke beken, plassen en vijvers herkenden we de gele plomp, het waterdrieblad en witte waterlelies. Doorheen het ganse gebied troffen we de gevlekte orchis (foto) en de ratelaar aan. Voorts zagen we enkele struiken wilde gagel, veel koningsvarens, wateraardbei, waterweegbree, echte koekoeksbloemen, grote wederik, veenpluis en hop. Allemaal liefhebbers van de nattere zones.

Eigenaardig om vast te stellen was dat hier en daar, waar de bodem slechts enkele decimeters hoger ligt, er heide groeit. De Zegge herbergt ook het zeer zeldzame waterlepeltje, moerashertshooi en het klimopklokje. Hiernaast broeden er veel bijzondere vogelsoorten waaronder de waterral, de zomertaling, de wespendief en de havik. De gids wist te melden dat sinds kort ook de bruine kiekendief in De Zegge voorkomt. Jammer genoeg konden we met deze zeldzaamheden geen kennismaken.

De Zegge in Geel 

Verrassend mooie natuur daar in Geel. Maar kwetsbaar ook waardoor de keuze van de KMDA om dit reservaat enkel open te stellen in aanwezigheid van een gids, begrijpelijk is. Onze gids verwoordde het goed: "ook de dieren hebben recht op leefruimte waar ze niet gestoord worden". "Wie komt meewerken als vrijwilliger kan het reservaat ook meer bezoeken", volgde als kwinkslag. 

De Zegge moet je gezien hebben. Het is heerlijk wandelen tussen de hoge en kleurrijke grassen en plassen. Slechts af en toe wordt dit laagveen-natuurgebied (voormalig overstromingsgebied van de Kleine Nete) opengesteld maar op vraag van verenigingen wordt de poort ook opengezet. Neem hiervoor contact op met Bert Veris, conservator van het natuurreservaat (Bert.veris@kmda.org). De wandeling rondden we af met een drankje. Wat kon ik beter drinken dan de Gageleer, het gekende biologisch volmoutbier met de smaak van wilde gagel?