Bij het vertrek aan 't Vloot in Linkhout
Het Schulensmeer is geen natuurlijk meer. Net als de Plas van Rotselaar, nabij de prachtige donjon Ter Heide, is ook het Schulensmeer ontstaan toen men midden de jaren 70 zand nodig had om de E314 (Heerlen-Lummen-Leuven) aan te leggen. In Schulen was men wel zo verstandig om niet lukraak een nieuwe put te delven maar om de vraag naar zand te combineren met een structurele oplossing voor de lokale overstromingsproblematiek van de Demer en zijn bijrivieren. Daarom werd in het Schulensbroek een wachtbekken aangelegd waar bij kritische hoge waterstanden het teveel aan water kan gebufferd worden. Het Schulensmeer was geboren.
De wilgenkatjes zijn adembenemend mooi
De prioritaire bufferende functie van de uitgestrekte waterplas maakt dat er in het meer bijtijds ook verontreinigd Demerwater opgevangen wordt. Voor de waterkwaliteit is dit zeker geen goede zaak. Toch heeft het 'grootste binnenmeer van Vlaanderen', zoals het Schulensmeer wel eens genoemd wordt, heel wat te bieden qua natuur- en waterbeleving. De vele wandelaars, joggers, fietsers en hengelaars zijn daar het levende bewijs van. Tijdens onze tocht van 10 km waren we zelf ook bijzonder aangenaam verrast door het natuurschoon rondom het Schulensmeer. Zeker voor vogelliefhebbers is de wandeling een festijn.
de kleurrijke infoborden aan de Oude Toren van Schulen
Gezien het tijdstip van onze wandeling werden we getrakteerd op de massale bloei van de talrijke wilgenstruiken rondom de wandelwegen. De wilgenkatjes stonden net op hun mooist. Het gele stuifmeel pronkte op de helmdraden van de mannelijke wilgen. Weinig mensen hebben oog voor deze 'ordinaire' soort (Salix) maar wie met aandacht naar de bloeiende katjes kijkt, zal versteld staan van hoe knap deze katjes in mekaar zitten. Het loont de moeite om eens enkele takken binnenshuis in een vaas te steken en de ontwikkeling ervan te volgen. Deze prachtige bloei loopt zowat gelijk met het ontluiken van de geelgroene bladeren van de treurwilgen, echt een oogstrelende combinatie.
de weilanden nabij het meer lokken honderden wilde ganzen en eenden
Aan de zuidkant van het meer, aan Schulens kant dus, bevindt zich net buiten de buitendijk het Schulensbroek. De uitgestrekte graslanden worden hier afgewisseld met poelen, sloten en struikgewas. Dit landschap oefent op heel veel vogelssoorten een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit. Regelmatig vlogen de wilde ganzen over ons hoofd. Natuurpunt en de Vrienden van het Schulensbroek hebben hier de afgelopen jaren meer dan 250 verschillende vogelsoorten waargenomen. Ook de roodborsttapuit, de visarend en de blauwborst zijn er al opgemerkt. Omwille van de rijke biodiversiteit maakt het Schulensbroek deel uit van de Europese vogelrichtlijn- en habitatgebieden.
hellende poortjes van de schapenafspanning vallen uit zichzelf dicht
Tijdens de wandeling kwamen we oog in oog te staan met tientallen ooien en pas geworpen lammetjes. Deze kudde van zowat 200 dieren zorgt voor het onderhoud van het gebied binnen de buitendijken. Ze krijgen versterking van runderen van het ras 'Blonde d'Aquitaine'. Als het wachtbekken vol stroomt met water hebben de dieren de mogelijkheid om zich veilig te stellen op een hoger gelegen plek in het gebied. Je kunt je voorstellen dat een lekker lenteweertje met lammetjes en wilde eenden een deugddoende ervaring is. Wie daar nog een frisse pint bij wil, kan hiervoor terecht in 't Vloot of in het centrum van Schulen. De gele wandeling leidt je sowieso door Schulen. Bekijk er zeker ook de Oude toren.
je bent een tijdje zoet met een wandeling rond het meer
Het mooiste stuk van de wandeling bevindt zich m.i. aan de westzijde van het meer. De gele wandeling stuurt je hier aan de doorvoersluis naar een houten pad net boven het waterniveau. In dit avontuurlijk gedeelte is ook de Broekbrigade actief. Enkele bressen in de dijk van het waterbekken hebben hier een klein, apart meertje gecreëerd. We zagen er een fuut die regelmatig een lange duik onder het water maakte. Telkens ik een poging waagde om er een foto van te maken was hij weer foetsie om meters verder terug boven water te floepen. Een knappe prestatie van die fuut. Een schoon beest bovendien. In een van de vele bomen tussen het wilde struikgewas zong een tjiftjaf zijn typisch lied.
de westzijde van het meer is het meest interessant en avontuurlijk.
Bij aankomst bleek het terras van 't Vloot volledig volgelopen te zijn. Op de grasweide waren enkele jonge koppeltjes bezig met hun baltsgedrag. Het Schulensmeer is duidelijk door een groot publiek ontdekt als leuke plek. Bijlange niet iedereen koppelt er een wandeling aan vast maar moest je er ooit zelf belanden, dan loont het echt de moeite om je wandelschoenen aan te trekken en je benen een goede beurt te geven.
Wie zijn kennis van watervogels wil verfijnen, neemt best een verrekijker mee en een goede vogelgids. Dit moet ik eigenlijk zelf ook eens doen want de wereld van broekvogels, steltlopers, zwanen en eenden is momenteel nog maar in geringe mate bekend terrein. Die blauwborst bijvoorbeeld, die heb ik nog nooit gezien of gehoord. Dat zou er toch eens moeten van komen.