het fotomodel Romanesco dat er voorts niets mee te maken heeft

De groene torentjesbloemkool of de Romanesco

Zoals dat in lang vervlogen tijden frequent gebeurde, was ik vandaag nog eens op de radio te horen. Als gewezen milieu-actievoerder mocht ik me uitspreken over de aangekondigde sanering van de biologisch-dood-geloosde Winterbeek (Demerbekken). Met de Radio 2-reporter van dienst trok ik naar het grote lozingspunt aan de Paalsesteenweg waar ik enkele vragen voorgeschoteld kreeg.

Ik sprak over Tessenderlo Chemie en hoe dit bedrijf 60 jaar lang haar gang kon gaan en politieke bescherming genoot. Ik wees op de gevolgen voor de Vallei van de 3 Beken en het lot van De Laak (Netebekken), een andere rivier die evenzeer sterk verontreinigd is. Ik noemde het een schande dat de kosten van de aangekondigde sanering  (overeenkomst OVAM met TC) grotendeels op de gemeenschap wordt afgewenteld alhoewel de vervuiler heel duidelijk gekend is. Jawel, het cliché gaat alweer op: het profijt voor enkelen en de kosten voor ons allemaal. Word je niet vrolijk van. Waarom blijven de mensen dit pikken?

Voorts vroeg ik me af hoever de sanering reikt: wordt er wat geploeterd in de waterbodem of worden ook de overstromingsgebieden gesaneerd? Waar blijft men met de sterk verontreinigde specie (er zit cadmium, arsenicum en Ra 226 in!) ? Gaat het weer zijn zoals vroeger dat het gewoonweg storten van dit afval 'sanering' genoemd wordt? Tessenderlo Chemie is altijd al goed weggekomen met principes die al decennia algemeen aanvaard zijn: sanering aan de bron, voorkomings- en voorzorgsprincipe, de vervuiler betaalt, responsable care, ... . De geschiedenis blijkt zich weer te herhalen.

Maar daarnaast toch ook goed nieuws: de doorgevoerde sluiting van de fosfaatafdeling  (1/1/2014) is het beste wat het leefmilieu en de natuur kon overkomen. Eindelijk is de marteling met zware metalen, radioactiviteit en zouten (calciumchloride) ten einde gekomen. Een historische stap voorwaarts, dankzij jarenlange inzet van milieugroepen (BELT, Natuurpunt, NAL, BBL, Greenpeace, Agalev, ...) en mede dankzij de gewezen fabrieksdirecteur F. Coenen die deze moedige doch onafwendbare beslissing nam. Europese wetgeving bleek moeilijker te omzeilen dan Vlaamse ministers voor de kar te spannen.

Mijn verontwaardiging stak daarstraks met heel dit gedoe zijn kop weer op. Het zou goed zijn als er in onze regio weer een strijdlustige actiegroep -zoals BELT destijds- opstaat. Een kritische opvolging blijft nodig maar er is blijkbaar niemand die het vandaag nog doet, de verkozenen nog het minst van al. Zelf heb ik mijn engagement, na bijna 25 jaar, op een laag pitje gezet. Zoals ik tegen de madam van de radio zei, we leven allemaal maar één keer en de 2de helft van mijn leven wil ik me vooral bezighouden met leukere dingen. Natuurwandelingen, mijn tuin, wat foto's trekken van mooie dingen zoals de Romanesco en zo.

En toch.... voel ik dat er binnenin een actievoerder en barricademan huist. Alleen al het feit dat wij allemaal, jijzelf inbegrepen, het opkuisen van de smeerlapperij van multinational Tessenderlo Group moeten gaan betalen, dat is toch zum Kotzen. Zo'n 60 jaar lang heeft dit bedrijf zich verrijkt op kap van ons leefmilieu maar de gepaste rekening wordt doorgeschoven! Cynisch genoeg niet alleen naar diegenen die het allemaal gedoogd hebben of hun ogen sloten maar ook naar zij die er jarenlang tegen gestreden hebben.

Hoe hebben ze het toch weeral kunnen fiksen? Politici met haar op hun tanden of met een beetje principes, bestaan die nog?