is dit tuinplezier?

Een bekend tuincentrum zond me vandaag via de elektronische post hun nieuwe folder 'vol tuinplezier'. Altijd interessant, dus aandachtig bekijken en niet meteen de prullenmand in.

In heel de folder geen bloemen of planten te vinden, op één blad met vleesetende planten na. Ik schrik daar al niet meer van want het is symptomatisch voor de sector van tuincentra: vaak de helft en meer van de winkeloppervlakte is er tegenwoordig ingenomen door meubels, lampenkappen, kaarsenhouders, zitkussens, barbecuestellen, meststoffen en biociden, teljoren.... en bij de heel slechten vind je hiernaast ook nog zijden en plastieken bloemen.

Ook op de frontpagina van de 'folder vol tuinplezier' peddelt iets dat vlees eet. Normaal kost hij 6,95 euro maar nu slechts 2,95 ! Een actieprijs voor.... een echte baby Trachemys scripta scripta oftewel een geelbuikschildpad. Wansmakelijk en oerdom! Leert men nu nooit?

Hoeveel van die schildpadden belanden uiteindelijk in de natuur? Of in een schildpaddenopvangcentrum? Door deze exotische beestjes in de promotie te zetten, worden de impulsaankopen daarenboven flink gestimuleerd. Ik dacht dat dit moest vermeden worden?

Het is nochtans simpel: de verkoop van dieren hoort niet thuis in tuincentra. Bloemen en planten willen wij zien, geen dierenleed. Wat schildpadden betreft is het mijn mening zelfs dat de verkoop best volledig verboden wordt, wat trouwens reeds het geval is voor de roodwangschildpad. Na het instellen van dit verbod zijn de kwekers, vaak heuse schildpadden-kweekboerderijen, zich beginnen toeleggen op andere soorten: geelwangen of geelbuiken. Niet voorzien in de wetgeving maar wel dezelfde ellende en opnieuw big money. 

Neen, dit is geen tuinplezier maar een misdadige business. Reptielenkenners wijzen er trouwens op dat de schildpadden heel vaak in erbarmelijke condities worden uitgestald. Zelfs dat aspect is niet in orde. Zou men vergeten zijn dat schildpadden wel betere zorgen nodig hebben dan plastieken bloemen?

Hoe diep kan een tuincentra trouwens vallen als men zijn kost moet verdienen met schildpaddenverkoop en pvc-tulpen? Back to basic! Dringend snoeien in je aanbod mensen!

herfst in de tuin

Ik heb gekregen waarom ik gevraagd heb: regen, eindelijk. Daar waar 't gisteren bij wat muggenpis bleef (een bodempje van een emmer), is er vandaag een hartverwarmende hoeveelheid uitgeklotst. Moest de regen niet zo nat zijn, ik had er staan in dansen op het gevaar af dat het nooit meer zou ophouden.

Op dit eigenste moment, terwijl ik de letters aan het typen ben, lost alweer een prachtige donkergrijze wolk haar volle lading levensvocht op mijn eigendom. Het vervult me met grote vreugde. Het moet een van de opbeurendste momenten van de laatste weken zijn.

Neen, ik ben op vakantie niet van een rots gevallen. Maar ik kreeg wel bijna een hartinfarct toen ik bij thuiskomst mijn tuin haast niet meer herkende. Het leek alsof het al een jaar niet meer geregend had of dat een maniak met een vlammenwerper zich flink had uitgeleefd. De dader was niet ver te zoeken: de combinatie van extreme droogte en hitte.

De lijsterbes heeft op het zitterras al veel van zijn 'pluimen' verloren.

Het tuinpad ligt vol bladeren van esdoorns en krentenboompjes.

De kleur van het weinige gazon dat nog rest, interesseert me geen fluit. Maar dat de tulpenboom, de krentenboompjes, een Magnolia, zowat alle Persicaria's en kersenbomen, nieuwe Hortensia's, zelfs dennen en frambozen erbij liggen alsof de herfst op zijn  einde loopt, laat de tuinman in mij niet onberoerd. Bij recent aangeplante vaste planten is het nog afwachten of de wortelkuit niet te lang zonder vocht is gebleven. Het merendeel herstelt zich volgend jaar wel -de bladerval is nu eenmaal een verdedigingsmechanisme- maar ik zou er niet van versteld staan als er toch slachtoffers zijn gevallen. 

evenveel rosse als groene naalden

Hoedanook de trieste aanblik van heel wat plantgoed zal dit jaar niet meer keren. Jammer want heel wat herfstbloeiers moeten normaliter nog maanden voor kleur en sfeer zorgen. Zoals het het voorbije decennium wel meer voorkwam, waren de klimatologische condities weer (kortstondig) té extreem. Vandaar dat het hoogstnoodzakelijk is dat het hier op de droge Kempische zandgrond nog eens flink en hopelijk ook lang regent. De natuur, toch mijn en ieders biotoop, heeft dorst. Haar tong is al nat maar maag en darmen staan nog kurkdroog. Laat de brouwer in de hemel maar los.

door de Vallei van de Zwarte Beek

Ook vandaag trokken we de wandelschoenen aan. Vanuit het bezoekerscentrum De Watersnip in Koersel-Beringen stapten we de Aardgaswandeling, zo'n 6 km lang. De achterliggende bedoeling was om de slangenwortel -onze wilde en inheemse 'aronskelk'- in bloei terug te vinden. In het militaire domein, dat enkel tijdens de weekenden en feestdagen toegankelijk is, vonden we hem. Wel moesten we hiervoor het wandelpad verlaten.

Hieronder enkele foto's die ik zonet nam in het 'natte' gedeelte van de wandeling (vlakbij het bezoekerscentrum vind je droge naaldbossen met bosbessen, grassen en heide, de Aardgaswandeling voert je ook naar de nattere Zwarte Beek-vallei waar het mijns inziens interessanter is):

In het moerassige gedeelte nabij de Oude Beek en de Zwarte Beek werd een indrukwekkend plankenpad getimmerd.

Door de aanhoudende droogte waren de echte natte stukken vandaag beperkt. Het groene gras en de weerspiegeling van de lucht zorgen hier voor een kleurrijk beeld.

Aan de rechterzijde (niet in beeld) slingert de Zwarte Beek als een slang door het bos. Van rechttrekken is hier gelukkig nooit sprake geweest. Af en toe is er een stroomversnelling.

Achter het heuveltje duikt een groep berken op. Berken moeten zowat de meest geschilderde en gefotografeerde bomen zijn.

Ziehier, daarvoor was ik vertrokken: de slangenwortel in bloei. Op 2 plaatsen vonden hem terug: massaal in een feeërieke vijver even van het wandelpad weg, hier en daar naast het plankenpad vlakbij de Oude Beek. De Oude Beek loopt zowat parallel met de Zwarte Beek en werd gedeeltelijk gedempt om een hogere waterstand te verkrijgen.

Moeilijk op foto vast te leggen: een groot weiland vol schermbloemigen in tinten van wit, zacht-geel, roos en bruin (bij rijpe zaden). Indrukwekkend en iets van het mooiste van de wandeling.

Hoogst waarschijnlijk is de wandeling nog interessanter als het flink geregend heeft. Heel wat poelen stonden droog en soms waren de plankenpaden overbodige luxe omdat de ondergrond sterk uitgedroogd was. Hoe het kwam, weet ik niet maar tijdens onze korte wandeling hebben we geen levend beest opgemerkt: noch een libel, noch een vogel, noch een dagvlinder... . De watersnippen of ijsvogels zullen dus voor een andere keer zijn.

Ik vermeld nog dat het bezoekerscentrum zeker de moeite waard is om er binnen te wippen. Er is behalve de permanente tentoonstelling ook een ruim aanbod van natuurboeken (korting met je Natuurpuntlidkaart) en  -jawel- ook de Gageleer (waarover ik in vorig artikel sprak) wordt er verkocht, in een doosje van 6 of in luxe-editie met glas en al. Wie kinderen heeft, kan vooraf of achteraf terecht in de gratis speeltuin van 't Fonteintje. Echte sportievelingen beklimmen er ook de uitkijktoren. 

De purperen heide

de bezongen purperen heide van de stille Kempen

Tijdens onze wandeling door het Buitengoor in Mol van gisteren werd ik eraan herinnerd dat augustus dé maand bij uitstek is om door heidelandschappen te stappen. Het wonderbaarlijk plantje dat na plagwerken -zelfs na tientallen jaren afwezigheid- erin slaagt om terug op te duiken, staat momenteel op zijn mooist. 

klein maar fijn: de zonnedauw

Dat geldt ook voor de zonnedauw. Als de grond zuur, stikstofarm en nat genoeg is, wordt heide vaak vergezeld door dit vleesetend plantje. In het Buitengoor vind je ze met de tientallen. Eigenlijk is het een smeerlapje van een plant. Insecten zijn in de waan dat ze op het plantje wel een druppeltje dauw kunnen drinken maar blijven plakken aan het kleverige spul. Het blad krult zich vervolgens om het slachtoffer zodat het plantje er alle voedingstoffen kan uithalen.

de heide gaat over in een moerasbos

De zonnedauw is niet het enigste vleesetend plantje dat we in het Buitengoor aantroffen. In een vennetje krioelde het van de gele bloemen van het blaasjeskruid. Deze moerasplant is echt wel zeldzaam en daarom ook beschermd.  Ook het blaasjeskruid lust een hapje vlees, met name waterinsecten en kleine kreefachtigen die bij aanraking van de vangblaashaartjes door het vacuüm vangblaasje (onder water) worden verzwolgen. Voor mij was het de eerste maal dat ik blaasjeskruid in bloei zag.

de ideale plek voor libellen

Tijdens de Natuurpuntwandeling kom je nog heel wat interessante planten tegen. De gagel bijvoorbeeld, toch iets wat je niet overal ziet. Eerst dacht ik dat het een kleinblijvende wilg was maar ik herinnerde me een TV-reportage over het lekkere bier dat met gagel gebrouwen werd (de Gageleer) en toen was ik wel zeker. Op het uitgestippelde parcours vonden we ook veel kattenstaart, grote lisdodde, wolfspoot, tandzaad, watermunt en koninginnenkruid. Veenpluis en beenbreek komen ook voor maar zelf hebben we ze niet aangetroffen.

poel met blaasjeskruid

Waterjuffers en libellen hebben het in het Buitengoor ook naar hun zin. Regelmatig zag ik exemplaren voorbij fladderen die ik niet meteen kon determineren. Doordat de kleuren bij mannetjes en vrouwtjes nogal eens durven verschillen, vind ik het juist benoemen moeilijk, zelfs met de libellengids (KNNV) in de hand. Lijkt me specialistenwerk te zijn. 

dan toch een libel die eens wou gaan stilzitten.

Natuurpunt stelt dat het Buitengoor een uniek moeras- en heidegebied is. Het woordje 'uniek' wordt misschien wel iets te snel en te vaak in de mond genomen maar mooi en verrassend is het gebied vast en zeker. Door de aanhoudende droogte konden we de wandeling met onze gewone wandelschoenen voltooien, normaal gezien zouden "laarzen noodzakelijk zijn". De "aardgaswandeling" is 4,4 km lang en hiermee een perfect tussendoortje als je enkele uren tijd hebt. 

Wie meer kilometers wil afleggen, steekt de baan Balen-Postel over waar het grote wandel- en natuurgebied De Maat op je wacht. Wie weet kom je er wel een ijsvogel tegen.

Park Cerckel van Diest

Sinds juni 2011 is het Park Cerckel van Diest terug opengesteld voor het publiek. De voorbije week vond ik de tijd om er voor 't eerst een kijkje gaan te nemen. Over dit park is heel wat te doen geweest omdat het zo'n 20 jaar geleden aangekocht werd door de stad Diest en sindsdien enkel verder in verval is geraakt. Dankzij een belangrijke financiële inbreng vanuit de Vlaamse regering is het park intussen grotendeels gerestaureerd. Goed genoeg om de Diestse rustzoekers en groenliefhebbers uit te nodigen om te genieten van dit stadspark. 

de opgepoetste inkompoort is het pronkstuk van de tuin

De 18de eeuwse inkompoort langs de Michel Theysstraat is meteen ook het pronkstuk van de beschermde site. Deze rondboogpoort werd opgeknapt en vormt een prachtige toegang tot het park. Ooit (1228) was dit domein eigendom van de Minderbroeders. Rond 1880 kocht brouwerij Pieck (later Cerckel)  een groot deel van het voormalig kloosterdomein op en legde er een 'romantische tuin' aan. 'Romantisch', jawel, dat betekent vijvers, een kunstgrot, een sierlijke brug en een lusthof met oranjerie.

de serre (oranjerie) moet nog gerenoveerd worden

al is de griezelige sfeer die er nu hangt beslist een foto waard

Bij de recente renovatie werden behalve de poort ook de grot, de vijvers en de brug flink onder handen genomen. De infirmerie (lusthof) en de oranjerie zullen in een volgende fase aangepakt worden. Interessant in dit dossier is dat binnen enkele weken aan de Saspoort ook de werken starten om de Demer terug door de stad te laten vloeien. Hierbij zal de Demer ook langs het Park Cerckel stromen waarmee de mogelijkheid ontstaat om de vijvers te voeden met het water van deze rivier.

Naast de mooie rondboogpoort is zeker ook de smeedijzeren brug over de waterpartij je aandacht waard. Deze brug was de laureaat 2010 van de Hans Vredeman de Vriesprijs, goed voor een geldprijs van 6000 euro.

de in de prijzen gevallen brug over de vijver

met in de achtergrond het "lusthof" dat ook gerenoveerd wordt

Botanici of plantenliefhebbers blijven in Park Cerckel -iets meer dan een hectare groot- momenteel nog op hun honger zitten. Er staan enkele imposante wilde kastanjes en beuken, ook de aanwezige taxussen zijn al behoorlijk oud. Wat struiken en bloemen betreft moet je het stellen met een pas aangeplante groep Hortensia's. De vijvers, waarvan de lage waterstand opvalt, zijn al een stuk interessanter omdat ze behoorlijk dicht 'gewoekerd' zijn met kattenstaart, grote lisdodde en waterweegbree. Ik zag er een prachtige beekjuffer en heel wat heidelibellen rondfladderen. 

De waarde van het park is veeleer te zoeken in de rijke historische achtergrond en het feit dat deze site deels bewaard en opengesteld is kunnen worden voor het grote publiek. Voor wie zich even wil terugtrekken uit de stadsdrukte is een groene plek altijd erg welkom. Als geïnteresseerde bezoeker stelde ik me wel de vraag waarom de groene ruimte voor het aanpalende ziekenhuis niet samengevoegd is met Park Cerckel daar het qua groeninrichting en verbondenheid met de Demer quasi uniform is.

De stad Diest plaatste een 20-tal oranje strandzetels in het park in de hoop dat "nog meer bezoekers gaan profiteren van dit mooi stukje groen in de stad". Bij ons bezoek was het erg kalm en bleven de strandzetels leeg. Toch kan de openstelling en renovatie van Park Cerckel alleen maar toegejuicht worden. Hoe meer groene longen in een stad hoe beter. Mits renovatie van het 'lusthof' en het vanuit ecologisch en botanisch oogpunt verrijken van het park kan dit stadspark uitgroeien tot iets heel moois.

tuin genomineerd

jaarlijks tafereel in onze diervriendelijke tuin

Bij thuiskomst van onze vakantie had mijn vriend de politie mij een brief  laten bezorgen. Ze hadden me betrapt op een groot misdrijf: ik reed 51 km/uur daar waar slechts 50 km/uur toegelaten is. Er is zelfs een foto van getrokken dus... afdokken jongen! Juist is juist, geen gezever, dat wordt geregeld maar ik denk dat er andere kragen -witte boorden bijvoorbeeld- een stevige politionele hand kunnen gebruiken.

Gelukkig worden er zo af en toe ook serieuze brieven in de bus gedeponeerd. Vandaag eentje van ARGUS, het milieupunt van KBC en CERA. Er liep onlangs een tuinwedstijd, 'de groene verleider', waarbij de klemtoon ligt op natuurvriendelijkheid en biodiversiteit. Met toezending van 5 foto's en een motivatietekst had ik, na een zacht duwtje van VELT, onze tuin ook ingeschreven voor deze wedstrijd. 

'Met plezier' deelt ARGUS nu mee dat mijn inzending 'genomineerd werd'. Awel, dat doet me nu ook plezier. Tof dat mijn aanpak van de tuin gesmaakt wordt. Op naar de feestelijke prijsuitreiking :)

het bericht van de nominatie

karwijselie in bloei

Veel schoon foto's vallen momenteel niet te nemen in mijn tuin. De hitte en de droogte hebben akelig toegeslagen. Heel wat struiken en bomen hebben zowat de helft van hun bladeren afgestoten. Anderen bladeren verpulveren wanneer je er in knijpt. De vaste planten zien er uit alsof er een kudde buffels overheen gelopen heeft. De kleuren bruin, geel en ros zijn depressiefmakend-prominent aanwezig. Herfsttaferelen bij tropische temperaturen.

In de schaduw vind ik toch een mooie compositie. 2 nieuwe plantjes, die daarom extra in de watten worden gelegd, staan gelijkertijd in bloei en het globale plaatje mag wel gezien worden. Het zijn de karwijselie en de pimpernel 'Pink Elephant' van kwekerij Bruckeveld uit Merchtem.

Omdat de zon heel hevig licht werpt, heb ik deze foto genomen met belichtingscompensatie (-1). Geen nabewerking.

de karwijselie in bloei met pimpernel op de voorgrond

Elzasser raampje

Gesloten raampje in Hunawihr

mooi in zijn eenvoud

dat verdient een gebak

In sommige, eerder onbenullige, zaken zijn vrouwen toch beter dan mannen. Dat datum van het huwelijk onthouden bijvoorbeeld. Blijkbaar ben ik vandaag, 22 jaar geleden, in het huwelijk getreden. Wel, ik vond dat dit wel een gebakje waard was. Na een verkenning van het pas gerenoveerde Park Cerckel in Diest, zetten we ons neer op het bescheiden tuinterras van een artisanale biscuiterie en aten er een gebak naar keuze. Ik koos voor het groene ding en die van ons voor het gebak met chocoladen keutels. Hierbij nog een kanneke koffie voor mezelf en een koffie verkeerd voor Kristien en de traktatie aan ons zelf was meer dan geslaagd.

een eenvoudige carpe diem maar een lekkere

leven tussen stenen

een hagedis tussen een stapelmuurtje

Bij thuiskomst van onze reis naar Frankrijk schrokken we duchtig. Delen van de tuin leken wel verschroeid, alsof iemand er met een vlammenwerper overheen was gegaan. Vooral de planten aan de bosrand waar geen schaduw heerst en de bodem zo goed als volledig uit gele zand bestaat, zijn er erg aan toe. Nochtans werd er met deze speciale 'Kempische' condities rekening gehouden bij de plantenkeuze.

Panikeren doe ik niet - het herstelt zich wel - maar om te vermijden dat ook het wortelgestel volledig uitdroogt heb ik er toch maar onze regenput aan leeg getrokken.

Soms is het hier ruim nat genoeg, andere dagen en weken verschrikkelijk droog. Onze struiken en bloemetjes moeten echt wel tegen een stootje en grilligheid kunnen. Dit brengt me bij iets dat me intrigeert: sommige planten en dieren lukken erin te overleven in bijzonder helse condities. Hoe flikken ze dat toch?

In de Franse Jura heb ik vanuit deze overpeinzing een aantal foto's genomen van dieren en planten die tussen de stenen leven. Alhoewel het er verschrikkelijk warm is en er nauwelijks vruchtbare bodem te bespeuren is, hebben ze er 't prima naar hun zin.

zeldzame schubvarens in een spleetje

stokrozen en klimop op een rommelige trap 

Fijn ook om vast te stellen dat de inwoners en eigenaars hun stenen niet met vergif of een stalen borstel te lijf gaan. Bij de doorsnee Vlaming zou de trap er niet alleen rechter bijliggen maar er zou tevens geen bloemetje of sprietje gras te bespeuren zijn. Dan vind ik het er daar in de Jura toch stukken charmanter uitzien. En wat gezegd van deze trap uit Neuf-Brisach?

Nochtans.... een site uit de Unesco-werelderfgoedlijst

libellen aan 't water

heidelibel (boven) en de gewone oeverlibel (onder)

de blauwe glazenmaker weigerde om even stil te zitten ...

en hem dood kloppen om er een foto van te maken vond ik er

net iets over.

uitzonderlijke Franse schoonheid

op de foto klikken om uploadformaat te openen

Baume-les-Messieurs is één van 'Les Plus Beaux Villages de France'. Alhoewel we er al een keertje geweest waren, bezochten we 't voor een tweede maal omdat de kinderen nu wat groter en ouder zijn. Baume-les-Messieurs wordt bezocht omwille van zijn unieke ligging in een reculée, een vallei tussen hoge kalkwanden. Andere bezienswaardigheden zijn de abdij met het Vlaamse retabel (16de eeuw), de grotten en de mooie breedwaaierige waterval.

Het Vlaamse retabel met bladgoud in de opengebroken abdijkerk

Deze mooie waterval is gelegen op de plek waar de vallei doodloopt tegen de kalkwanden. De rotsen waarop het water uit mekaar spetst zijn grotendeels begroeid met mossen en varens. De grillige vormen doen denken aan een sprookjesdecor. Op één plekje groeit een Campanula en dat levert een mooie postkaart op. Dat kon ik niet laten schieten.

In het winkeltje vlakbij de abdijkerk, die momenteel voor archeologisch onderzoek volledig overhoop ligt, kan je alle Trappisten in flesje kopen. Zelfs de Nederlandse La Trappe staat er tussen. Tegen de avond, toen wij er vertrokken, stroomden de motorhomes toe. Dat fenomeen zagen we ook op Le Markstein, één van de bergtoppen in de Vogezen met prachtig uitzicht. Als de toeristen weg zijn, worden de mooiste plekjes van Frankrijk ingepalmd door de motorhomes. De avond doorbrengen en wakker worden in zo'n prachtige omgeving -en dan nog zonder kosten- weet duidelijk velen te bekoren.

hoge krijtwanden omsluiten Baume-les-Messieurs

De vallei van Baume-les-Messieurs is geklasseerd en opgenomen in Natura 2000. Er is ook een bescheiden camping. Zelf verbleven we op de camping van Champagnole. Er zijn een aantal uitzichtpunten van op de hoge krijtwanden naar het pittoreske stadje. Het mooiste zicht krijg je wanneer het avondlicht op Baume-les-Messieurs valt.

Turkse lelie en valkruid

Turkse lelies op de bergflank van Le Grand Ballon 

Bij onze vorige vakantie in de Elzas wonnen de gele gentianen op de kalkrijke weilanden van de Ballon d' Elsace met brio de schoonheidsprijs. Toen was het begin juli, deze keer was het reeds augustus. Wat een groot verschil maakt want de imposante gele gentianen waren allemaal uitgebloeid. Enkel de rozetten waren nog zichtbaar en hier en daar wat afgeknakte stengels. Hetzelfde verhaal voor het nieskruid dat we vonden langs de watervallen van de Hérisson, geen bloemen meer te bespeuren enkel nog de stevige bladeren. We waren al blij dat de planten er nog stonden, want tegenwoordig met al die "verzamelaars".

Niet getreurd evenwel, ook dit jaar kwamen we fantastisch schone bloemen tegen. De meest verrassende vondst waren de Turkse lelies op de flanken van de hoogste berg van de Vogezen, Le Grand Ballon. Voor mezelf was dit een primeur, ik kwam ze nooit eerder in het wild tegen. Wat een beauty! Ook opvallend sterk vertegenwoordigd en op het toppunt van hun bloeiperiode waren de vele betonies, de Stachys officinalis met het mooie gekartelde blad. 

Het valkruid met insectenbezoek

Een tweede persoonlijke primeur was weggelegd voor het valkruid (Arnica montana). Bij ons erg zeldzaam en wettelijk beschermd maar in de Vogezen nog vrij talrijk opgemerkt. Dat geldt ook voor de kleine vos, dat prachtig vlindertje met de blauwe rand op de vleugels. We zagen grote groepen rondfladderen op grote hoogte in de brandende zon. Ze voelden  zich enorm aangetrokken tot de vele blauwe Scabiosa's, het duifkruid. Bij ons kwamen ze jaaaaren geleden ook nog voor, maar al zeker 5 jaar heb ik er geen eentje meer gezien.

kleine vossen op zoek naar nectar

Daar boven op Le Grand Ballon vertoevende en de oneindige prachtige natuur aanschouwende kon ik de gedachte niet bannen dat vlinders maar ook vogels toch een beetje gek moeten zijn om nog tot bij ons te komen. Ik zou zelf ook snel mijn keuze gemaakt hebben. Wat is hier toch veel naar de verdoemenis geholpen!

oog in oog met een Le Corbusier

 de fotogenieke kapel Notre-Dame-du-Haut

Vanuit onze camping in Kruth, vlakbij de magistrale Route de Crêtes, was een trip naar het voormalig mijnstadje Ronchamp een haalbare kaart. In combinatie met de citadel en Le Lion van Belfort  zorgde de site van de kapel Notre-Dame-du-Haut (Le Corbusier) voor een perfect dagvullend vakantieprogramma.

de sobere binnenruimte 

De wel heel bijzondere kapel bovenop een 472 meter hoge heuvel heeft Ronchamp op de kaart gezet. Niet dat je er over de koppen kon lopen maar er was toch behoorlijk veel volk in en rond het bouwwerk van Le Corbusier. De site is momenteel ook uitgerust om veel bezoekers te ontvangen: er is een ruime parking, er zijn prima toiletten, een ontvangstruimte met winkeltje en een -nogal prijzige- kassa, bevrouwd door (vermoedelijk) één van de karmelietessen die er sinds 2010 een klooster hebben. 

Voor dit klooster tekende architect Renzo Piano. Deze monastère werd subtiel in de heuvel weggewerkt en wie van Le Corbusier houdt zal ook hier versteld staan van de elegante lijnen en vormen die met betonbouw gerealiseerd werden.

de kapel van Le Corbusier in Ronchamp

Behalve de indrukwekkende kapel bouwde Le Corbusier op de heuvel ook nog een conciërgewoning en een pelgrimsverblijf. Le Corbusier ontwierp de kapel zodanig dat er zowel binnen (nogal logisch) maar ook buiten, in openlucht, missen kunnen gevierd worden. Onder het ver uitstekende gebogen dak aan de oosterzijde werden een altaar en preekstoel geplaatst. De weide kan aan zo'n 12.000 gelovigen plaats bieden. 

De binnenruimte is erg sober. De pracht en praal die je in andere kerken en kathedralen tegenkomt, is hier volledig afwezig. Licht is er nauwelijks. Als de zon krachtig schijnt, valt er via de vele, her en der geplaatste, rechthoekige vensters wit en gekleurd licht in de kapel. Deze gekleurde vensters en de door Le Corbusier beschilderde inkomdeur breken de voor het overige slechts uit wit en grijs bestaande bouwwerk. Noch de muren, noch de vloer, noch het plafond zijn  recht.

de kleurrijke deur aan de binnenzijde

Le Corbusier stierf in 1965. Hij geloofde dat gewapend beton, samen met glas en staal, de bouwmaterialen van de toekomst waren. Ook platte daken met daktuinen, zoals toegepast in het aanpalende pelgrimsverblijf, behoorden tot de architecturale uitgangspunten van Le Corbusier. De kapel van Ronchamp wordt alom geprezen. Zelf genoot ik ook van dit betonnen pareltje. Ik stelde me voor dat ik de coufrage van het -grotendeels zwevend!- gebogen dak moest timmeren (in een vorige carrière deed ik zoiets graag) en nog steeds ben ik er niet uit hoe ik deze klus het beste zou aanpakken. 

Het pelgrimsverblijf voor de kapel

De tekening en het denkwerk mogen dan van Le Corbusier zijn, veel lof komt ook toe aan alle vakmensen die het gebouw neerzetten. De kapel werd in 1954 voltooid. De bouwwerken duurden zo'n 5 jaar. Deze uitstap naar Ronchamp was echt de moeite waard. Wie er nog niet is geweest, moet het zeker eens overwegen. 

terug uit Schonerland

Ooievaar in Eguisheim

Onze zomervakantie in de Vogezen, de Elzas en de Franse Jura zit er op. Gisteren in de late namiddag zijn we na een trip van precies 666 kilometer terug in Tessenderlo aangekomen. Niet meteen één van Les Plus Beaux Villages de Belgique, wat niet wegneemt dat thuiskomen toch altijd wel deugd doet. De komende dagen zal ik jullie een aantal schoon dingen laten zien bij wijze van een selectie uit mijn 975 foto's. Eerst aan de slag in de tuin waar sommige planten smeken om water. Blijkbaar is er hier geen druppel gevallen terwijl wij in de Vogezen toch een aantal onweders te verwerken kregen. Tot binnenkort.