weerspiegelingskanaal voor de Taj Mahal (1632-1654)
(uit 1001 Tuinen, uitgeverij Librero)
Deze evolutie van dierlijke lustbeleving naar een 'humane' beschaving heeft behalve persoonlijkheidsstoornissen, heksenjachten en inquisitie, oorlogen en wapenwedlopen, .... alvast bij een segment van het mensdom ook positieve, meer verheven effecten bewerkstelligd: respect voor de anderen, besef van goed en kwaad, wetgeving en samenwerkingsverbanden, inzicht in het belang van vrede en natuurbehoud en het gevoel voor schoonheid. Mannen en vrouwen beginnen zich op te maken, liedjes worden geboren, er wordt geschetst en geschilderd, versterkte burchten maken plaats voor schitterende paleizen en tuinen worden aangelegd.
reflectie in een natuurlijk ven, Averbode Bos en Heide
Heel vaak dienen tuinen om de macht van de eigenaars te beklemtonen. Maar onmiskenbaar waren ze ook een uiting van hun liefde voor de natuur, hun bewondering voor de soortenrijkdom en een verlangen om te vertoeven in schoonheid. Water diende niet langer om het de vijand moeilijk te maken, om vis te kweken of om zich te wassen maar er werden ook watervallen en fonteinen gebouwd, de rozen en tulpen kregen het gezelschap van waterlelies en de meest vooruitstrevende tuinarchitecten gingen de natuurlijke reflecties in vijvers, vennen en meren nabootsen in spiegelvijvers. Het mooiste voorbeeld van zo'n reflectievijver blijft voor mij die van de Taj Mahal, hét meesterwerk van de mogoldynastie, waarin de graftombe van Mumtaz Mahal weerspiegeld wordt.
aanleg van spiegelvijver op binnenplein, abdij Averbode
Ook bij Italiaanse tuinen worden vijvers of smalle kanalen aangelegd om paleizen te reflecteren (Villa Pisani, Veneto). Toch is in de meeste gevallen -naar mijn mening- de weerspiegeling een neveneffect en zelden het hoofddoel. In de hedendaagse tuinarchitectuur is de bewuste spiegelvijver wel aan een opmars bezig (net als het ophangen van echte spiegels). In kleine tuinen kan zo'n vijverpartij een ruimtevergrotend effect hebben. De weerspiegeling van de blauwe lucht of de omliggende kleurrijke beplanting zorgt voor een esthetische meerwaarde. Bijkomend voordeel van dit soort waterpartijen is dat de diepte minimaal is en bijgevolg het watervolume beperkt. Het water vernieuwen of filteren vraagt daarom ook een geringe financiële kost.
het informatiebord op het binnenplein
Op dit moment wordt er op het binnenplein van de abdij van Averbode ook zo'n spiegelvijver aangelegd. Ik ben er deze week eens gaan poolshoogte nemen. Het oude plein is helemaal weggeschraapt en kleine natuurkasseien liggen er te wachten om door vakmensen verwerkt te worden. De toegang naar de boekhandel is reeds klaar, zelfs een rode loper werd uitgerold, maar er valt nog heel veel werk te doen. Ook de spiegelvijver zelf moet nog helemaal aangelegd worden. Tegen einde mei van dit jaar zou het hele plein klaar moeten zijn. Op een groot informatiebord is het toekomstbeeld geënsceneerd. Het ganse opzet wordt als volgt verwoord:
de werken zouden klaar zijn rond mei 2012
"In het ontwerp wordt een homogene en rustgevende pleinruimte nagestreefd, een plein dat zijn kracht ontleent aan eenvoud. De blikvanger van het plein wordt gevormd door de grote waterspiegel die centraal op het plein, voor de kerk, wordt aangelegd. Op een waterfilm van enkele centimeters worden de majesteuze (sic) gebouwen gereflecteerd. Naast een unieke beleving vormt deze waterspiegeling ook een aanleiding om het binnenplein te verkennen en op één van de zitbankjes van het decor te genieten."
Ik ben reuzebenieuwd naar het effect van deze waterpartij en of het in de smaak gaat vallen. Want het blijft een gewaagd opzet omdat het inspeelt op hogerontwikkelde esthetische gevoelens van de bezoekers. Laat ons wel wezen, bezoekers die meestal naar Averbode komen om er een ijs te likken.
""De reflectie van de gebouwen" is toch heel andere koek dan de schoonheid van openstaande waterlelies of rondzwemmende goudvissen. Maar water, niets dan water, nodigt de mensen misschien, heel misschien, uit om ook zijn spiegelbeeld nog eens te bestuderen. Wat loop ik op deze planeet te doen? Beteken ik iets voor de medemens of hang ik constant de lul uit? Ben ik beest of mens? Overtuig ik met knots of met argumenten? Zie ik daar de tronie van de bespringende oermens of valt men in zwijm voor mijn innerlijke schoonheid?
doorheen de eeuwen heeft water in de tuin altijd wel een erg grote rol gespeeld. Leuk om hier wat over jouw vizie te lezen.
BeantwoordenVerwijderenVan de aanleg van een spiegelvijver in Averbode was ik nog niet op de hoogte, goed om weten, daar ga ik binnenkort zeker eens een kijkje nemen!
Een waterfilm van enkele centimeters kan bezwaarlijk een vijver worden genoemd. Een intense filtering zal zich opdringen; ondiep water valt snel ten prooi aan algen. En groen water is niet echt meer een water_spiegel_ te noemen.
BeantwoordenVerwijderenEen vijver staat voor mij bij uitstek gelijk aan nieuw leven én de zeer boeiende interactie tussen de waterflora en -fauna. Het spiegeleffect is een leuke bijkomstigheid.