31 mei 2013

pimpelmezen uit het nest


van het nestkastje naar de dichtstbijzijnde boom

Aan het abnormaal luid en verspreid getsjilp te horen is er in de voortuin iets aan de hand. Het klein pimpelmeesje op de inrit neemt alle twijfels weg. De nest pimpelmeesjes is zonet uitgevlucht. Nog 3 klein dutskes zitten op de blauwe regen vlakbij de vliegopening van het nestkastje. Hun doopvlucht moet nog komen. Eentje is beland in de dichtsbijzijnde boom, onze amberboom. Hij zit met één poot nogal krakkemikkig op een tak terwijl de nagels van de andere poot een blad vastgrijpen. Een mooi zicht maar ook een kwetsbare periode. Er is niet alleen de kat maar ook de kraaien en eksters hangen in de buurt rond. 


pimpelmeesje vlakbij het nestkastje in de blauwe regen

Laat ons hopen dat ze het er allemaal goed van afbrengen. Ze hebben er in ieder geval een prima dag voor uitgekozen: het is behoorlijk warm, het regent niet meer en dat geel groot rond ding in de lucht laat zich, na maanden vermist geweest te zijn, opnieuw regelmatig zien. De ouders hun taak zit er nog niet helemaal op. Zij gaan de jonge vogels, die nu in hun periode van 'vliegtraining' zitten, op regelmatige tijdstippen nog voederen. In dit geval lijkt me het best gewoon de natuur zijn gang te laten gaan.


Dit pimpelmeesje heb ik van de inrit gehaald en tussen de struiken gezet. 
Anders zou het worden platgereden.


(Wat doen bij het vinden van jonge dieren? Lees hier de informatie van het VOC Herenthout)



29 mei 2013

en de winnaar is ....

Naar aanleiding van de 100ste RHS Chelsea Flower Show werd er door de organisatoren een verkiezing gehouden voor "dé plant van het eeuwfeest". Meer dan 7000 mensen brachten hun stem uit. Hierbij konden zij kiezen uit een shortlist van 10 planten, één voor elk decennium. Deze shortlist zag er zo uit:

1913 - 1922: Saxifraga 'Tumbling Waters'
1923 - 1932: Pieris formosa var. forrestii
1933 - 1942: Lupinus Russell hybriden
1943 - 1952: Rhododendron yakushimanum
1953 - 1962: Rosa Iceberg ('Korbin')
1963 - 1972: Cornus 'Eddie's White Wonder '
1973 - 1982: Erysimum 'Bowles Mauve'
1983 - 1992: Heuchera villosa 'Palace Purple'
1993 - 2002: Geranium Rozanne ('Gerwat')
2003 - 2012: Streptocarpus 'Harlequin Blue'

Geranium 'Rozanne'
Geranium 'Rozanne' na een regenbui in onze tuin (foto vandaag)

De bovenste plek en dus 'Plant of the Centenary' werd de Geranium 'Rozanne'. Deze ook in Vlaanderen zeer succesvolle Geranium kreeg de meeste stemmen op grond van zijn mooi, violet-blauwe bloemen, het licht gemarmerde diepgroene loof en zijn lange bloeitijd. Deze Geranium werd in het begin van deze eeuw geïntroduceerd op de Chelsea Flower Show door Blooms of Bressingham.

Geen onverdiende winnaar ook al vond ik de concurrentie nogal bleekjes uitvallen. Toch mag gezegd worden dat de 'Rozanne' uitzonderlijk lang en rijkelijk bloemen blijft produceren - van half mei tot het begin van de nachtvorst - waardoor deze vaste plant zijn aankoopprijs meer dan waard is. Deze Geranium is een van de duurdere ooievaarsbekken, denk hierbij aan 3 euro en meer voor een P9. Dit heeft te maken met het feit dat 'Rozanne' een licentieplant is en via weefselkweek vermeerderd wordt.

Ook in Nederland werd de Geranium 'Rozanne' dit jaar verkozen tot vaste plant van het jaar. Deze bejubelde blauwe Geranium met het witte hartje is genoemd naar de betreurde Rozanne Waterer die een zaailing opmerkte in haar tuin (1989).

geranium macrorrhizum
Geranium macrorrhizum (de 'snotbellen' zijn regendruppels - foto vandaag)

De Geranium 'Rozanne' wordt op termijn een stevig, bossig struikje maar verwacht geen overvloedige zaailingen (zoals bij Geranium phaeum) of bodembedekkende tapijten via worteluitlopers (zoals bij de Geranium macrorrhizum). Alle drie vernoemde Geraniums worden druk bezocht door bijen en hommels waarbij de macrorrhizum als allerbeste geldt omdat hij zowel rijkelijk nectar als stuifmeel levert. 

Prijsbeest Rozanne is een topleverancier voor nectar (5/5) maar zou, volgens deze site, geen stuifmeel leveren. Om deze reden gaat de Rozanne ook door het leven als een aseksuele plant (geen bevruchting door stuifmeel op een stamper en dus geen zaadjes voor nakomelingen). Komt dat goed uit voor de licentiehouder!

En nummer 2? Dat werd de lupine. Ook een prachtplant die best wat meer mag toegepast worden. Denk er wel aan dat de slakken de komst van lupines op gejuich zullen onthalen. 

het zal zijn zoals het is

mispel

Met meer aandacht dan anders volg ik deze dagen de bloei in onze tuin. Zoals alle deelnemers aan de VELT-opentuinen heb ik graag dat er veel bloemen open staan wanneer de bezoekers erin rondsnuffelen. De bloem is toch vaak de trots van een plant. Kleuren en geuren, daar vallen de mensen nu eenmaal voor.

Komende zaterdag is het al zover en het tuinbeeld ziet er dit jaar heel wat anders uit dan tijdens onze twee vorige deelnames. Je mag stellen dat de natuur zo'n drie weken vertraging heeft. Hierdoor zullen de Acanthus, Aruncus en de Veronicastrum, toch alle drie bekoorlijke blikvangers, verstoken blijven van hun prachtige bloeiwijze. Gelukkig zijn er voldoende struiken en vaste planten die wel in bloei staan. Bij sommigen zal het juist wel, juist niet zijn. Spannend.

blauwe regen

Van de blauwe regen rondom het huis is jammer genoeg het schoonste net voorbij maar de bloemtrossen van de witte en roze blauwe regens in de tuin zijn present. De rode Pavia, de paardenkastanje, de hulsten en onze nieuwe mispel (foto boven) - onze oude moest gerooid worden wegens perenvuur - zijn thans goed voorzien van bloemen. De bloemkornoeljes (Cornus kousa) zullen de kenners zeker weten te bekoren en ik hoop dat de vele heerlijk geurende boerenjasmijnen net op tijd hun witte bloemblaadjes openen. Het zal kantje boordje zijn maar het maakt een wereld van verschil.

geranium phaeum (blauw)

Bij de vaste planten doen momenteel de vele soorten Geraniums het prima. De hommels zijn er ook blij mee.  Zij zitten met hele zwermen in de Geranium macrorrhizum en Geranium phaeum, twee uitstekende drachtplanten. Verder bloeien momenteel ook de akeleien, de adderwortel, het dalkruid, Zeeuwse knoopjes, de smeerwortel, de rode valeriaan, de ossentong (mijn favoriet 'Dropmore' sinds gisteren ook), de bergkorenbloem, het fluitenkruid, heel wat wilde viooltjes en oeverplanten zoals de witte en blauwe Siberische lissen en echte koekoeksbloem.

Tijdens de vorige opentuindagen kreeg ik heel wat vragen over de roodbloemende Knautia macedonica. Ik vrees dat ze dit jaar net niet in bloei staan. De bloeiwijze is reeds geopend maar de verkleuring laat op zich wachten. Ik denkt dat het ook voor de indrukwekkende Cephalaria gigantea, nog zo'n publiekslieveling, net te vroeg gaat zijn. Maar het zal zijn zoals het is. De natuur forceren kan - voor de net gepasseerde RHS Chelsea Flower Show hebben de telers zich dit koude jaar uit de naad moeten werken om de bloemen tijdig in bloei te krijgen - maar ik hou me daar niet mee bezig.

Net zoals regen voor natte kledij zorgt, leidt een gebrek aan zon tot bloeiachterstand.  Ecologisten en tuiniers begrijpen dat en ze malen er niet om. De positieve kant van 't verhaal is dat de tuin er heerlijk mals en groen bijligt. Mits nog wat toevoeging van fijne muziek, zijnde de niet aflatende zwartkoppen, merels en roodborstjes, wordt een bezoek aan onze tuin ongetwijfeld een uitstap waar je geen spijt gaat van krijgen. Zo niet, vraag je het entreegeld maar terug.

Opentuin op 1 en 2 juni vanaf 10.00 uur tot ongeveer 18.00 uur.
Gelieve niet te parkeren op de fietspaden.
Inkom: gratis. Geen entreegeld dus :) Allez nu, uitnodigen en dan geld vragen dat gaat toch niet!
Koffie, biertje of frisdrank worden u geserveerd door de gastvrouw.
Voor de kinderen is er een trampoline en de kikker- en paddendikkopjes in de zwemvijver. Houd de kinderen wel wat in de gaten (3 waterpartijen). Vergeet ook de kleine paadjes niet (de éénbes groeit er).

27 mei 2013

vuurjuffer aan de poel

vuurjuffer (mannetje) op blad van wateraardbei




26 mei 2013

het landkaartje gezien

het voorjaars-landkaartje genietend van de luttele minuten zon

De enkele streepjes zon die gisteren voor schaarse deugddoende momenten zorgden in de tuin, waren toch voldoende om enkele dagvlinders in beweging te krijgen. Bonte zandoogjes fladderden rond aan de rand van ons bos, een dagpauwoog was neergestreken op een witte damastbloem en achteraan in de tuin, op de door de heerlijke zon beschenen speelweide, zat een klein rood-oranje vlindertje. Van ver dacht ik dat het een kleine gehakkelde aurelia was omdat deze frequent in onze tuin opduikt maar het was wel degelijk een landkaartje (Araschnia levana).

Dit vlindertje is een heel boeiend geval omdat de voorjaarsgeneratie er helemaal anders uitziet dan de zomergeneratie. Vergelijk de bovenstaande foto maar eens met het landkaartje dat ik in juli 2009 fotografeerde. Volgens Wikipedia bracht dit seizoensverschil ook Linnaeus in verwarring want hij beschreef ze als 2 aparte soorten. Dit lijkt me heel aannemelijk.

Het landkaartje heeft de grote brandnetel als waardplant en behoort tot de familie van de aurelia's. Meer informatie vind je op Vlindernet.


25 mei 2013

nog één week

muggenbeets varken
 Ons varken zal zeker present zijn.

Nog welgeteld 1 week en het VELT-opentuinenweekend gaat opnieuw van start. Ook onze ecologische siertuin wordt dat weekend opengesteld. De poort staat open op zaterdag en zondag, telkens van 10.00 uur tot 18.00 uur. We zijn hier evenwel flexibel in. De tuin ligt er momenteel erg groen en mals bij. Ik verwacht dat tegen het volgende weekend nog veel vaste planten en struiken hun bloemen open zullen krijgen. Planten- en natuurliefhebbers zullen sowieso aan hun trekken komen ... of het nu regent of niet. Vergeet zeker niet om je voor te stellen en langs het terras te passeren. Hier wordt je door de gastvrouw een drankje aangeboden. Alvast dankjewel aan allen die de moeite doen om af te zakken naar Tessenderlo. Ik kijk uit naar jullie komst.


stock van 20 jaar


Een oproep op mijn blog en mijn facebook  mocht niet baten: geen kat, zelfs geen hond,  bleek geïnteresseerd te zijn in gratis plantenpotjes. Intussen ben ik zelf ook tot het besef gekomen  dat er in mij geen plantenkweker schuilt en dat een nuttig gebruik van deze berg verzamelde potten daardoor niet in het verschiet ligt.

Meer dan 20 jaar lang heb ik ze in een verloren hoek van de tuin verzameld maar de aanzwellende berg begon gênant te worden. Tijd voor een grondige opruiming - waar een opentuinmoment niet goed voor is - en dus stapelde ik alles met zorg in onze aanhangwagen die nu klaar staat om naar het containerpark gereden te worden. Mits betaling, zal mijn stock van 20 jaar in een of andere container verdwijnen. Ergens jammer maar als niemand ze wil - en een terugnameplicht door de verkopers zit er ook niet aan te komen - zie ik geen andere oplossing.

Brand lekker!

23 mei 2013

de gewone ossentong


hommels zijn verlekkerd op de gewone ossentong

Hoe de gewone ossentong (Anchusa officinalis) in onze tuin verzeild geraakt is, weet ik niet. Ik heb er geen flauw benul van. Heb ik er ooit zaad van gekregen of heb ik toch ooit van iemand een plantje gehad, ik herinner me er niks van. Van de Anchusa azurea 'Dropmore', een prachtige borderplant die met gemak een meter hoog groeit, weet ik dat wel. Die heb ik gekocht en daar heb ik geen spijt van. 

Maar wat maakt het uit. Die ossentong staat beeldig in de tuin en het aantal exemplaren neemt jaar op jaar explosief toe. Overal komen jonge plantjes uit en dat lichtblauw misstaat nergens. Het combineert zichzelf met alles. Deze plant behoort tot de ruwbladigenfamilie of de Boraginaceae. De hele plant is behaard. Tot deze familie behoren heel wat bekende planten zoals het komkommerkruid (Borago officinalis), het slangenkruid, de kromhals (Anchusa arvensis), Phacelia en het longkruid.

Behalve de mooie blauwe kleur van de talrijke bloemen blijkt de ossentong ook geliefd te zijn bij bijen en hommels. De voorbije dagen heb ik opvallend veel hommels (akkerhommels) op de ossentong. Op een tabel van drachtplanten die ik al eens raadpleeg, krijgt de ossentong een waarde van 3 op 5 voor zowel nectar als stuifmeel.  De éénjarige bernagie (ander woord voor het komkommerkruid) doet nog beter, hij krijgt de maximale score. Vandaar dat ik dit jaar voor het eerst ook bernagie heb uitgezaaid. In de buurt van de veldkapel staan tientallen jonge plantjes maar erg opschieten doen ze niet. Ik vermoed dat ze zon en warmte willen.

Ik ben vooral benieuwd naar de solitaire bijen en hommels die erop af gaan komen. En ja, ik zal ook af en toe eens een bloempje ervan in de salade steken. Als mijn informatie klopt zou ook de bernagie, net als de gewone ossentong, zichzelf heel goed voortzaaien. Prima is dat. Sterke, zichzelf instandhoudende bloemen, dat is wat ik nodig heb.


20 mei 2013

soms loopt het mis

Plantenjagers, wees gerust. De plant op onderstaande afbeelding is niet te koop. Hij bestaat niet, toch is de foto echt. Het is een combinatie van 2 vaste planten die zichzelf in mekaar gevlochten hebben. Het resultaat mag gezien worden en als één botanische soort zou hij zeker succes hebben bij de vaste plantenliefhebbers. Hoe gekker, hoe liever. Dit aardig plaatje vond ik in één van onze grote potten. Het reuzenblad is van de Rodgersia en de roze bloempjes zijn die van de Heucherella, een sierlijke hybride tussen Heuchera en Tiarella.

Een Rodgerserella..... met een beetje fantasie

Ook in de buurt van de vijvers stoot ik regelmatig op mooie natuurlijke combinaties. Vaak zijn ze helemaal niet zo gepland maar eerder toevallig. De echte koekoeksbloem vlakbij de witte en blauwe Siberische lissen is ook zo'n perfect duo. Als dan ook nog de roze blauwe regen  (Wisteria floribunda 'Rosea') tegelijk in bloei komt, is het plaatje compleet. Heel eenvoudig maar ook fotogeniek is de combinatie van de oersterke adderwortel met de - al dan niet bonte - gele lis (zie afbeelding). Het behoort tot de mooiere momenten van de tuinier om te ontdekken welke kleurrijke schilderijen de natuur tot stand kan brengen. Maar soms loopt het goed mis. Ook in de ecologisch beheerde siertuin is het niet altijd een goednieuwsshow.

adderwortel voor bonte gele lis

Vorig jaar was onze perenboom niet om aan te zien. Perenroest. De boom hing vol bruine bladeren, zoveel dat afplukken geen optie was. In de winter heb ik zowat de helft van de takken eruit gesnoeid en ook rond de stam zorgde ik voor ademruimte. Momenteel ziet deze 'Dubbele Flip' er stralend uit. Frisgroene bladeren en heel wat jonge peertjes. Maar om victorie te kraaien is het nog wat vroeg. Mogelijks heeft ook de verwijdering van een aantal coniferen bij een van onze buren ermee te maken want perenroest overwintert op Juniperus.

Erger gesteld was het met onze winterbloeiende sierkers, onze 20-jaar oude Prunus subhirtella 'Autumnalis Rosea'. Deze kanjer in onze voortuin kwijnde jaar op jaar verder weg. Veel kale takken en alsmaar minder bloemen. De diagnose die door mijn neef Geert en mezelf gesteld werd was pijnlijk: monilia. Waar deze schimmel vandaan komt, is moeilijk te achterhalen want de sporen worden met de wind meegedragen. Om verdere besmetting te vermijden, heb ik deze week heel drastisch ingegrepen. Ik heb de kroon van de boom, zijnde de hele oorspronkelijke ent van de sierkers en 20 cm van de onderstam, verwijderd.  Zoiets knaagt. Geen roze kersenbloesems meer in de winter. 't Zal wennen zijn en dat geldt ook voor de gapende leegte.

het prachtig rood gezaagde blad van de vaantjesboom

Om te pijn te verzachten en mezelf enigszins te troosten (ocharme!) heb ik me een nieuw boompje aangeschaft. Ik liet me betoveren door een vaantjesboom, de Davidia involucrata var. vilmoriniana. Het blad is bijzonder mooi rood gezaagd (zie afbeelding) en, als het geluk wat meewerkt, komen er prachtige witte bloemen in dankzij de 2 grote schutbladen. 'Vilmoriniana' verwijst naar de Franse kweker Maurice de Vilmorin. Geheel risicoloos is deze van oorsprong Chinese boom niet. Vooral de wintervastheid van jonge exemplaren is een probleem. Maar wie niet waagt, niet wint.

Of een ecologische tuinier wel uitheemse bomen mag planten? Natuurlijk mag ik dat. In mijn tuin plant ik wat ik wil.  Oorspronkelijk komt al het leven van één en dezelfde oerknal. Alles wat leeft, is familie van mekaar. In het licht van de onmetelijke ruimte zijn de afstanden op aarde slechts millimeters. Maar doe dit met verstand (klimaatzone), gevoel voor schoonheid en respect voor natuur en milieu.


18 mei 2013

en stoten maar

In den beginne... was onze tuin niet meer dan een groot veld gras dat ingesloten lag in een strook van groenblijvende struiken en bomen. 7000 Belgische franken had ons dat gekost om ons bouwterrein te laten egaliseren en inzaaien met gras. Het was een mooie start maar lang hield dat voetbalterrein niet stand. Er kwam een zithoek met zandbak, er kwam een eiland met vaste planten en krentenboompjes waartussen een zitbank werd gezet, er kwam een eerste vijver en een tweede,... om uiteindelijk vandaag te kunnen stellen dat er nog nauwelijks gras overblijft. Zo vind ik het goed want gazon kwalificeer ik een pak lager dan mossen en paardenbloemen. 

 van deze zitmaaier heb ik deze week afscheid genomen, zonder een traantje te laten

Gazon is vooral big business. Sloten geld worden ermee verdiend: meststoffen, ijzerslakken, mosbestrijders, onkruidkillers, reparatiekits, legklare grasmatten, snelgroeiend en traaggroeiend gras, grasmaaiers, benzine, ... en als toppunt van decadentie zijn er dan nog peperdure robots en volautomatische watersproeiers die het tuinwerk van de eigenaars volledig overnemen want zij hebben geen tijd of geen goesting. Dit alles om het ultieme resultaat te bereiken: een perfect, donkergroen getrimd grasveld dat even interessant is als een zwart scherm op de TV. Een chemisch stort dat moet doorgaan voor tuin. Een kunstwerk in veler hoofden, zo 'af' dat betreden ervan verboden is. Zelfs het bloemetje dat er zijn intrek durft te nemen wordt genadeloos met wortel en al uitgeroeid. Wat moeten de mensen wel niet denken, een opstandig madeliefje in mijn gazon!

En dan hebben we het nog niet gehad over de vele uren maaiwerk die velen dik tegen hun goesting besteden aan het kortwieken van hun gazon, ja, niet iedereen heeft een vrouw met gedoogbeleid of een robot. Moest dit laatste wel het geval zijn, dan zou er ongetwijfeld iets nieuws op de markt komen om zich te onderscheiden. Een vliegtuigje op zonne-energie dat permanent groeiremmers spuit. Zoiets. 

Weg met die monocultuur!, denk ik dan. Stop dat gestrooi en gespuit en laat de natuur toe in je tuin of maak er een moestuin van. Zoveel keuzes en zoveel kleuren. Deze ommekeer blijft niet onbeloond. Een hele nieuwe wereld gaat voor je open: wilde bloemen, een legertje knotsgekke insecten, nestbouwende vogels, avontuurlijke paadjes, van kleur veranderende struiken, een mand zelf geplukte appels,... en tijd om van je tuin te genieten i.p.v. alsmaar te zwoegen  in een tuin die niet evolueert of leeft. Gazon is vooral verloren ruimte, een dwingeland die je tot slaafje kroont.

mijn nieuwe grasmaaier, een stotertje

Ik weet waarover ik spreek: ik heb ooit ook met een zitmaaier rondgereden op ons 'voetbalveld' en ik zie het nog dagelijks (hoor vooral) rondom mij. Eerst vedden gooien en dan constateren dat het gras zo goed groeit dat je meermaals per week je machine van stal moet halen. Dit dwangneurotisch gekkenwerk is niet meer aan mij besteed. Ik heb de knop al jaren geleden omgedraaid. Vandaar dat onze zitmaaier al zeker drie jaren stil staat wegens nog-nauwelijks-gras. Deze week heb ik hem gratis van de hand gedaan. De School voor Wetenschap en Techniek van Mol -zeg ik dat goed?- is hem komen halen om er hun leerlingen op los te laten. Sleutelen, demonteren, opknappen,... zoals het leerplan basismechanica het voorschrijft. Een schenking aan de wetenschap. 

Enkele jaren deed het kleinere elektrische grasmachine van mijn vader de klus, vaak met mijn vader zelf als werkende kracht. Gepensioneerden moet je hun beweging gunnen. Prima toestel met ruime opvangbak maar dat gedoe met die kabels (100 meter ongeveer!) was ik beu. Ter vervanging kocht ik me een stotertje op mensenkracht. Geen naft, geen kabels, geen lawaai. Enkel het zwaaigeluid van de stalen messen. Mijn eerste rit zit er intussen op en het ging prima. Het perfecte toestel om in alle vrijheid over de graspaadjes te zwieren. Ik zou zelfs nog verder in de tijd willen teruggaan en een zeis hanteren. Helaas, ik heb het ooit geprobeerd maar enkele minuten later zat ik in de wachtkamer van mijn huisarts voor dringend naaiwerk. 

Die opgelapte wijsvinger kondigt nog steeds ander weer aan. Hij jeukt als de barometers veranderen. Maar om te stoten heb ik er geen last van. Het kunnen vervangen van een zitmaaier door een stotertje beschouw ik als een succes. Het toont aan dat de evolutie van - of successie in onze tuin aardig de goede kant is uitgegaan. Dat de natuur het werk grotendeels heeft overgenomen. Dat dwaze reclame van me afglijdt. Dat mijn kop genezen is. 


15 mei 2013

eeuwenoude eik in 5 minuten

We zijn hier nogal gesteld op onze privacy. Toch zijn we doorgaans heel sociale mensen. Maar op ons geleeg zitten we graag op ons eigen en doen we liefst waar we zin in hebben zonder dat de hele buurt mee gleurt. Anderzijds hebben we zelf ook geen zin om jaar in jaar uit te moeten loeren op zaken die ons niet interesseren of die we effenaf lelijk vinden. Het heeft ongetwijfeld te maken met onze ijdele en naïeve poging om hier ons eigen paradijs te creëren, als opkikker voor de deconstructieve en smaakloze wereld rondom ons.

Vandaar dat we de buitengrens van onze bouwgrond meteen volplantten met groenblijvende struiken en bomen. Een levend groen scherm om aan te geven van waaraf de natuur terug kansen krijgt, waar bloemen, bloesems en kleurrijke bladeren het overnemen van gazons en geroundupte verhardingen. Waar vogels niet weggejaagd worden en kevers niet plat getrapt worden. Kortom: voor het ongerepte oerwoudgevoel ... in  Tessenderlo.

het nieuwe gat in de haag (Spaanse aak)

Alhoewel we een schrale maïsakker kochten, zijn we er door onze vele aanplantingen aardig in gelukt om op ons lapje grond een wereld te scheppen zoals we die in het heel groot ook graag hadden gehad. Op 3 jonge zomereiken, een lijsterbes en een grove den na, werd alles door onszelf aangeplant.  Nu we al meer dan 20 jaar verder zijn - en ouder geworden zijn - zijn sommige armdikke bomen al serieuze knapen geworden.

Ongetwijfeld gaan ze nog mooier zijn als wij er niet meer zijn. Dé frustratie van iedere natuurlijke tuinier of landschapsinrichter: je zet iets in gang maar de natuur heeft zijn tijd nodig om tot volle wasdom te komen waardoor vooral de generaties na u er de vruchten zullen kunnen van plukken. En ... wie weet laten zij met een legertje kettingzagers alles weer fatsoeneren.

Kom eens terzake Muggenbeet, wat wilt ge nu eigenlijk zeggen? Als je het geluk hebt dat je tuin ergens - links, rechts, van voor of langs achteren - omgeven wordt door een schoon stuk natuur, laat dan die afschermende haag achterwege of knip er een gat in. Op 5 minuten tijd verrijkte ik op deze manier onze tuin met een trio inlandse eiken van zo'n honderd jaar oud. Zonder dat ik ze zelfs moest planten, zelfs zonder ze te 'bezitten'. Wat een tijdswinst, dacht ik bij mijzelf. En de tuin wordt er meteen honderden meters dieper van, gewoon door enkele malen te knippen met de takkenschaar. Geen notariskosten, noch landmeter noch banklening.

Onze privacy lijdt er niet onder en ons uitzicht is er alleen maar op verbeterd. Laat deze weide net het speelterrein zijn van bosduiven, buizerds, hazen en spechten. Voor zoveels schoons willen we ons eiland wel openstellen. Moest ik evenwel merken dat de landbouwer, gezeten op zijn tractor met veldspuit, of de jager, hangend op zijn geweer, regelmatig voor het gat stilstaat om mij met mijn "wildernis" uit te lachen, dan gaat de haag terug dicht. Buitenshuis kom ik al sukkels genoeg tegen.

Doorgaans ben ik - ik herhaal - heel sociaal.


14 mei 2013

wordt het niet tijd

... dat je eens begint met reclame te maken? Die kaartjes om mensen persoonlijk uit te nodigen, waar liggen die? Dat opentuinen-weekend komt op ons afgevlogen tegen de snelheid van het licht. Enkele nachten geleden leken er nog maanden voor ons te liggen. Blijkt nu dat er nog minder dan 3 weken resten. Dan maar het straatbord van 2 jaar geleden onder het stof en de spinnenwebben uitgehaald en de datum aangepast. Met verf die ik nog liggen heb. De kleuren konden beter maar ook slechter. Voor de rest mag alles blijven zoals het was, alleen werd ook op de affiche nog de datum overplakt. De blote kabouter staat dit jaar niet meer op de VELT-affiche maar de onze is geplastificeerd en dus te degelijk om weg te gooien. Vanaf morgen te vinden aan onze brievenbus. Bezoekers kunnen zich niet meer van plek vergissen.


Het eerste weekend van juni valt dit jaar op 1 en 2 juni

In de neus van Limburg is onze tuin (spijtig genoeg) de enigste tuin die dat weekend opengesteld wordt. De dichtstbijzijnde tuinen waarmee te combineren valt, bevinden zich in Mol, Geel en Lummen. Alle deelnemers vind je intussen terug op de website van de vereniging



13 mei 2013

ongewone planten

collage van enkele "ongewone" tuinplanten (klikken voor een groter formaat)

Toelichting met de klok mee, te beginnen bij de hommel rechtsboven:

Bloem per bloem speurt de hommel naar nectar en/of stuifmeel op de Halesia carolina. Terwijl de meiklokjes op voethoogte hun typische parfum verspreiden, bloeit ook de sneeuwklokjesboom momenteel met honderden klokjes. Deze Halesia doet het in onze tuin erg goed en hij lijdt niet onder strenge winters. Van ver lijkt de sneeuwklokjesboom op een bloeiende Viburnum plicatum maar van dichtbij zie je dat het wel degelijk om mooie, witte klokjes gaat.

Ongetwijfeld één van de mooiste oeverrandplanten is de Darmera peltata of het schildblad. De grote, roze bloemen staan op lange stelen en kondigen de komst van rabarberachtige bladeren aan. De oranje-rode herfstverkleuring van deze bladeren is een extra troef voor deze plant. Indien hij in rijke en vochtige grond geplant wordt, groeit hij uit tot een imposante plant. Is de grond wat droger, blijft hij kleiner. In beide gevallen breidt de plant zich goed uit via wortelstokken.

Het gele klokje is dat van het treurklokje of het huigkruid. Vorig jaar plantte ik 1 exemplaar bij wijze van proef en dit jaar zie ik al drie stengels. Het gewas doet wat denken aan dat van de salomonszegel. Deze Uvularia grandiflora is een typische bosplant die prima gedijt als onderbegroeiing. Het citroengele bloempje is neerwaarts gericht. Zonder speciale aandacht zou je de bloeiperiode wel eens kunnen missen.

Momenteel zeer mooi aan 't bloeien is het Christoffelkruid. Opgelet want de zwarte bessen van de Actaea spicata zijn giftig. De Actaea pachypoda, die ik jammer genoeg kwijt ben geraak, heeft witte bessen op rode steeltjes. Nog een bijzonder mooi familielid zijn de verschillende soorten zilverkaarsen. Goed om weten is dat Cimicifuga (zilverkaars) recent van wetenschappelijke naam veranderde in ... Actaea. 

Tenslotte vind je linksboven nog de echte koekoeksbloem, die jaar na jaar blijft terugkomen, en de éénbes. De gefotografeerde éénbes is wel een geval apart. Deze Paris quadrifolia, met 4 bladeren dus, heeft 5 bladeren. Ook hier is de natuur wispelturig. Maar uit de bloeiwijze groeit maar 1 bes, een giftige zwarte bes. Ook deze kleine planten ontsnappen aan je aandacht als je kilometers maalt. De overlevingskracht is groter dan je van zo'n fragiele plant verwacht. Via worteluitlopers verschijnen alsmaar meer planten.


een bijzondere decoratieve sierbraam, de Rubus x tridel 'Benenden'


11 mei 2013

Gele Magnolia



11 mei. De verjaardag van mijn moeder maar ook onze huwelijksverjaardag én de dag dat wij, 22 jaar geleden ondertussen, naar onze huidige woonst verhuisden. Van alles wat. We trakteerden onszelf daarom op iets dat blijft, iets dat ons lange tijd plezier kan verschaffen: plantgoed. Besluit hieruit evenwel niet dat wij van de romantische of nostalgische soort zijn want als het vandaag pakweg 18 september was, had ik deze aankoop ook gedaan.

Wat op de kar terechtkwam? Wel, een gele Magnolia en een aparte Viburnum. Ik zocht al een tijdje achter een uitgesproken gele Magnolia maar het mocht eens wat anders zijn dan de overbekende Yellow Bird, nochtans een hele mooie. Uiteindelijk viel ik voor de subtiele charmes van de Magnolia 'Daphne', waarvan de naamgeving en selectie door het Arboretum van Wespelaar gebeurde. Volgens dit document van Dr. Koen Camelbeke is 'Daphne' een zaailing van M. 'Miss Honeybee' x M. 'Gold Crown'. De gele bloemen van 'Daphne' houden heel lang en zorgen voor een spectaculaire bloei. De struik zelf blijft eerder compact, net wat ik zocht.

De aangeschafte Viburnum is de zeer winterharde Viburnum sieboldii 'Seneca'. Deze variëteit groeit eerder boomvormig (opgaand) en dus niet struikvormig zoals de meeste Viburnums. Het blad ervan geurt bij kneuzing en de weelderige witte bloemen worden gevolgd door oranje-rode bessen. Sieboldii doet allicht een belletje rinkelen? Want hebben we ook geen Clematis sieboldiani, een Hosta sieboldii, een Magnolia sieboldii en een Primula sieboldii? Inderdaad. Ik vroeg me af waar dat gesieboldii vandaan komt. Blijkbaar is het een verwijzing naar Philipp Franz von Siebold die zich in de 19de eeuw bezig hield met de bestudering van de Japanse fauna en flora.

Tot slot heb ik vandaag ook nog outdoor-fitnesstoestel op het internet besteld. Iets op twee wielen, met stalen messen en een handvat. Een 'stooterke' noemen  we dat hier maar op het factuur staat 'handmaaier' vermeld. Er rest hier nog zo weinig gras dat zo'n handmaaier volstaat. Geen lawaai, geen benzine of geen kabelgedoe. Back to basics. Wie van mijn blogvrienden of vaste lezerskern een zitmaaier kan gebruiken (wel wat oplapwerk nodig - Stiga/loodvrije benzine), kan hem voor niks komen opladen. Ook scholen met een afdeling basismechanica kunnen hun leerlingen fijn laten sleutelen aan deze gocart. Gewoon mailen.

update 16/5: Het TISP van Mol heeft de zitmaaier overgenomen (gratis) zodat de leerlingen er flink kunnen aan sleutelen (leerplan basismechanica). Succes ermee.

9 mei 2013

de Koninklijke Serres van Laken


Het is de laatste week dat de Koninklijke Serres van Laken toegankelijk zijn voor het publiek dus twijfelden we geen moment om er gisteren onze ogen eens goed de kost te gaan geven. Dit monumentaal pronkstuk van koning Leopold II is een waar meesterwerk van  Alphonse Balat. Geen mens kan onberoerd blijven bij de sierlijkheid waarmee hier ijzer en glas vorm werden gegeven. Nog meer dan de duizenden bloemen en planten zijn het deze serres in Art Nouveau, met de Wintertuin als topstuk, die een bezoek aan het Park van Laken de moeite waard maken.



Een uitgestippeld binnen- en buitenparcours beperkt je gang en wandel - je bevindt je dan ook op koninklijk domein (Filip en Mathilde wonen er) - maar brengt je wel langs de mooiste hoekjes en kanten. Wel jammer vond ik dat de mozaïeken zone onder de 30 meter hoge koepel van de wintertuin niet toegankelijk was want laat dat nu net de architecturale kers op de taart zijn. Tip: koop bij de ingang (Oranjerie) het boekje over de Serres (10 euro) want hierin staan prachtige foto's en bijzonder interessante weetjes over dit monument. Eentje geef ik al mee: om dit glazen paleis op temperatuur te houden wordt er jaarlijks zo'n 800.000 liter mazout verbrand.


 Een diamontage met mijn mooiste foto's van ons bezoek aan de Koninklijke Serres vindt u hier op YouTube. Bedankt om er eens gaan te kijken.

De Serres huisvesten niet alleen tropische of subtropische planten maar ook liefhebbers van Fuchsia's, Pelargoniums en Azalea's komen er aan hun trekken. Het was Leopold II zelf die de wens uitsprak dat deze Koninklijke Serres jaarlijks 20 dagen zouden opengesteld worden. Deze wens wordt tot op heden door elke koning nageleefd. Luidens een gesprek dat we hadden met een toezichthoudende agent zou het momenteel koningin Paola zijn die de groene vingers heeft. Hierin geholpen door zo'n 50 tuinierders.

kerselaar in de wind


Kerselaar in de wind, Park van Laken

Het had een schilderij van Claude Monet kunnen zijn. Toch is het een gewone foto, zonder nabewerking. Puur natuur. Het wazig, impressionistisch effect wordt verkregen door de vele roze bloemblaadjes die door de wind van de bomen geblazen worden. Als vrolijke vlokjes sneeuw dwarrelen ze naar beneden. Deze Japanse kerselaars bevinden zich naast de Koninklijke Serres in Laken. Ze staan op het uitgestippelde buitenparcours richting Japanse toren. Gekadreerd door een andere mooie Japanse kerselaar levert deze Japanse toren, net als de koninklijke Serres een bouwwerk van Leopold II, een echte 'prentkaart-foto' op.


Japanse Toren te Laken

De indrukwekkende Koninklijke Serres zijn nog te bezoeken tot en met zondag 12 mei. Wij bezochten ze gisteren (verslag met foto's volgt) en het is de moeite wat Alphonse Balat daar heeft neergezet. Voor liefhebbers van de Art Nouveau is het een niet te missen complex. Inkom: slechts 2,50 euro.

5 mei 2013

vuurgoudwesp

 een vuurgoudwesp in de blakende zon

De goudwesp is amper één centimeter lang waardoor hij gedoemd is om een onopgemerkt leven te leiden ware het niet dat zijn schitterende kleuren moeilijk aan speurende ogen kunnen ontsnappen. Zijn borststuk is fel blauw terwijl zijn achterlijf, alnaargelang de inval van het licht, bruin tot rood en paars kan aannemen. Deze gekke combinatie van twee kleuren lokte ook mijn aandacht evenals de bijzondere locatie van de 2 vuurgoudwespen die ik in mijn vizier kreeg: nabij en op het bijenhotel van bamboestokken. Geen toeval zo blijkt.

 vuurgoudwesp op onderzoek in bijenhotel

De larven van vuurgoudwespen parasiteren bij wespen- en bijenlarven. De vrouwtjes leggen daartoe hun eitjes in de nesten van bijen en wespen. Hun pantser beschermt hen tegen eventuele verdedigingssteken. De larven eten de bijenlarven op. De larven van het wespje verpoppen vervolgens in het ingedrongen nest.

Tijdens mijn observatie zag ik de vuurgoudwespen in en uit de bamboestokjes kruipen. Eentje vloog zich vast in een spinnenweb maar kon zich bevrijden. Ook het tweede liet zich vangen door een spinnenrag maar dat beestje heb ik bevrijd want mijn fotoshoot was nog maar pas begonnen. Twee weken geleden zag ik ook al een vuurgoudwesp speuren in spleten van opgestapeld hout.

Wie de bijtjes lokt en onderdak verschaft, krijgt dus ook zijn vijanden op bezoek of je dit nu graag hebt of niet. Wreed zo'n parasieten! Jawel. En sabotage! Want waren meer solitaire bijen niet het streefdoel? Ook dat klopt maar het hoort er allemaal bij. De natuur heeft zijn schone en lieve kanten maar ze is even vaak moordlustig en bloederig. Zelfs een beestje van één centimeter - en dus uitermate geproportioneerd om de meeste nestgangen binnen te dringen - blijkt allesbehalve poeslief.

De gelijkenis met mijn foto rechts is louter toeval.


4 mei 2013

natuurlijk parfum


Alle blikken zijn deze dagen gericht op de fruitboombloesems. Terecht, de kerselaars, de perenbomen en nu ook volop de appelbomen bloemen dit jaar bijzonder weelderig. Het tiental bomen in onze tuin is op zich al indrukwekkend, niet vragen hoe adembenemend schoon het in Haspengouw moet zijn. Om dat aan den lijve te ondervinden, trekken we in de namiddag richting Rullingen en Kuttekoven. Binnen een week zijn de hoogstammen de mooiste 'pluimen' reeds kwijt. Andere dingen op de agenda moeten schuiven. Dit jaar wil ik het bloesemfestijn niet missen.

Toch zijn er in onze tuin enkele bomen die niet moeten onderdoen voor de gekende fruitbomen. Ze bloemen even talrijk, zij het met kleinere bloemjes, maar als extra verspreiden ze een heerlijk parfum. Iedereen die door de tuin wandelt, vraagt het mij: wat ruikt hier toch zo goed? Wel, het zijn de inheemse vogelkersen, de Prunus padus. De bloemen ervan lijken op deze van wilde roosjes en ze staan in een tros gegroepeerd. Op de foto zie je dat het best sierlijke bomen zijn.


De bloesem van de inheemse vogelkers volgt hier deze van de krentenboompjes op. Hiermee zijn we zo'n 6 weken verzekerd van een intense witte gloed in de tuin. De zoete geur heeft veel weg van de parfummeesters sering en meiklokje maar is zachter. Je hoeft evenwel de bloemen niet tegen je neus te houden om ervan te kunnen genieten. Het hangt wijd verspreid in de lucht. Bij een tuinwandeling valt er niet aan te ontsnappen, gelukkig maar.

Deze vogelkers zorgt zelf voor nakomelingen via vallende bessen. Er hangen er zoveel aan dat de vogels niet alles opgesmuld krijgen. Tot nu toe heb ik nog geen enkele jonge boom gerooid maar op termijn zal ik er toch een deel moeten wegschenken. Ik merk dat deze week ook de seringen en meiklokjes gaan openkomen. Ik sta er nog steeds van versteld hoe zij in staat zijn zo'n prettige, intense geur te produceren. Sommige rozen en lavendel kennen er ook wat van - ik heb ooit een gevulde Austinroos (Gertrude Jekyll) gehad die kon wedijveren met een verse zak potpourri - maar toch hou ik het meest van een eenvoudige, ouderwetse sering of een groepje meiklokjes. Maar bij de bomen zie ik niet meteen een concurrent voor de geurende en rijkelijk bloemende vogelkers.