Koude rillingen en wat nat worden, och, als het dat maar is. Niemand die van zo'n prutsen doodgaat. Dus trotseerden we, warm ingeduffeld, het gure herfstweer en bezochten we in Lommel het grootste Duitse militaire kerkhof van de tweede wereldoorlog buiten Duitsland. Naast de 542 doden uit de eerste wereldoorlog rusten hier 38556 Duitse soldaten, meestal heel jonge mensen.
De crypte uit basaltlava met de bijna 6 meter hoge crucifix
Na de tweede wereldoorlog werden de Duitse gesneuvelden van op 4 tijdelijke verzamelkerkhoven (Henri-Chapelle, Fosse, Overrepen en Neuville-en-Condroz) overgebracht naar deze heidevlakte in Lommel. Tevens werden er 542 soldaten van de eerste wereldoorlog overgebracht van een klein soldatenkerkhof in Leopoldsburg.
De Belgische autoriteiten lieten voor telkens 2 doden een massief betonnen kruis aanbrengen. Op deze kruisen werden de namen op metaalplaatjes aangebracht, tenminste voor zover de identiteit nog kon worden vastgesteld.
Eén van de zovele graven met een onbekende soldaat
Onmiddellijk na het afsluiten van een Oorlogsgravenovereenkomst tussen de Belgische en Duitse regering (1952) begon de Duitse Oorlogsgravendienst het grote heidegebied vorm te geven. De meest dringende taak bestond erin om de woestijnvorming van het gebied tegen te gaan. De grond werd verbeterd en versterkt door de aanplanting 15.000 bomen en struiken. Ook werden de rijen van graven geaccentueerd door de aanplanting van dophei. De werkzaamheden werden ondersteund door jongeren uit 15 verschillende staten.
Het kerkhof is ingedeeld in 63 blokken met graven
In 1955 kon een einde worden gesteld aan de inrichtingswerken. Op 6 september 1959 werd de begraafplaats ingewijd. Van de oorspronkelijke 13000 onbekende soldaten kon 'der Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge' er meer dan 7500 identificeren.
Van op de parking kom je op de begraafplaats via de crypte. Hierin ligt, even van de grond verheven, een stenen figuur die de dood symboliseert. Op het massieve bouwwerk staat een indrukwekkende groep, gebeeldhouwd uit donkere basalt. Het kruisbeeld is bijna zes meter hoog en de twee zijdelingse figuren, Maria en Johannes, meten elk 3,30 meter. De volledige groep weegt bijna 40 ton.
het uitzicht op het middenterrein vanop de crypte
Geen praal en pracht op dit bijzonder sobere kerkhof. De gedachte dat onder ieder kruis twee of meer soldaten begraven liggen, noopt tot stilte. De grootte van het kerkhof is zo immens dat de wreedheid en zinloosheid van oorlog en geweld je overdonderen. Vrede, of noem het wapenstilstand, is van een onschatbare waarde. Hoe groot de tegenslagen en moeilijkheden in ons leven ook zijn, het blijft een voorrecht om te kunnen leven in vredestijd.
Een lief engeltje op het graf van een 19-jarige soldaat.
Daarom dat ik blij ben dat naast het kerkhof ook een ontmoetingscentrum voor jongeren werd ingericht. Schoolklassen en jeugdgroepen, uit Duitsland en België, komen hier met de geschiedenis van de oorlog in het reine en leren er, ondermeer door het onderhoud van de oorlogsgraven, hoe belangrijk het is om op vreedzame wijze met elkaar door het leven te gaan. 'Verzoening via de graven- werken in dienst van de vrede' is hierbij de onderliggende gedachte.
Op deze begraafplaats vind je ook nog een struikvormige Ginkgo biloba (Japanse notenboom). Deze werd in 1995, 50 jaar na het einde van de 2de wereldoorlog, aangeplant als symbool van de vrede. Heel wat betonnen kruizen zijn bijzonder mooi begroeid met allerlei soorten korstmossen.
Een speciale gemeenteverordening verbiedt dat het schorriemorrie van Vlaams Belang en Blood and Honour dit Duits kerkhof misbruiken om hun nazi-sympathieën te verspreiden. Ook hier hebben ze niks van begrepen: "Soldatengraven zijn de grootste predikers voor vrede" (Albert Schweitzer).
* Deze uitstap sluit aan bij een eerder bezoek aan het Ijzerfront, met ondermeer het Duits kerkhof van Vladslo. *
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Dank je wel om een reactie achter te laten. Als je opteert om als 'Anoniem' te reageren omdat dit het eenvoudigst is, wil je dan je opmerking wel besluiten met je voornaam/naam? Het is plezant om te weten wie mijn blog bezoekt en reageert. Even simpel als 'Anoniem' is 'Naam/URL'. Van die URL hoef je je niks aan te trekken, je vult gewoon je naam of roepnaam of alias in en ... hopsakee, dat werkt ook. Merci.