Sovjetkuren aan Oekraïense grens

Het is dus niks geworden daar in Oekraïne. We zijn de grens niet overgeraakt maar werden onverbiddelijk teruggestuurd naar Polen. 3 uren aanschuiven, heel wat kindertranen en palaberen in het grensgebouw ten spijt, bleken onze indentiteitskaarten-met-chip niet datgene te zijn wat de Oekraïense grenscontole met Sovjetkuren wilde zien. "Passport"! Waarmee ze dat folkloristisch rode boekje (dat op de gemeente dient afgehaald te worden) bedoelden waarvan wij dachten dat het in Oekraïne, toch al onafhankelijk sinds 1991, al lang niet meer nodig was. Fout geredeneerd dus. Het Eurovisiesongfestival en het EK voetbal 2012 deden ons aannemen dat Oekraïne een welgekomen natie was voor Europeanen maar de Glasnost moet daar aan die grenspost nooit gepasseerd zijn. No passport, back to Polen! Oekraïense roots of niet. 

 De Oekraïense grenspost waar we niet voorbij geraakten

3 woorden Engels spraken ze daar aan de grenscontrole. Een cursus basiskennis Duits en Engels is toch elementair voor zo'n job, niet? Niet vragen hoe stug en moeilijk onze communicatie met dat opgetrommeld peleton grenswachters daar verliep. Ik meende te verstaan dat de hoogste in rang ook wel zag dat wij een fijne en brave familie waren maar dat hij de regels moest opvolgen. Geboekte hotels waren een flutargument. Als hij nog wat sterretjes bij op zijn jas wou kunnen naaien, moest hij nu vooral zijn werk heel goed en strikt volgens het boekje doen. 

Als vader/gezinshoofd werd ik meegenomen binnen het gebouw. Ik bleef de rust zelve al had ik terloops ingeschat dat ik, moest het nodig zijn uit zelfverdediging, de persoon in kwestie wel tegen het plafond kon plakken. Een soldaat zat in het kantoortje naar de TV te kijken al zou hij beter die eindeloze rij aanschuivende mensen verder helpen. Er werden met een gedateerde computer 2 x 7 brieven opgesteld waarin staat - dat neem ik toch aan - dat we het land niet binnenmochten wegens geen "passport". Nadat ik deze allemaal ondertekend had en de helft ervan als aandenken meekreeg, mocht ik de rest van het licht in paniek verkerend gezin vervoegen. Zij stonden met de neus van de wagen reeds richting Polen. Terug aangekomen aan de Poolse grens snapten ze er daar geen jota van. Hoe, ge moogt daar niet binnen? 

 slaapkamer van het Pools 2sterren-hotel

Mijn eerste reactie was niet meteen iets om fier op te zijn: als wij met ons zeven hier niet binnen mogen, moeten er zeven Oekraïners meteen België verlaten. Als straf. Mijn gedachten milderden met de minuut om vervolgens het standpunt in te nemen dat ik er niet meer aan denk ooit mijn geld naar Oekraïne te dragen. Wat later, mede door de nuchterheid van mijn vrouw, beschouwde ik heel het gebeuren als een leerervaring. Zo moet het bureaucratisch-militaristisch apparaat van de Sovjets er ooit uitgezien hebben. Wat moeten de mensen van ginder en mensen-zonder-papieren allemaal niet meemaken? 

Mijn eerste gedachte om van daaruit, diezelfde dag nog, meteen terug naar België te bollen werd door de rest van de reizigers niet onderschreven, gelukkig maar, en er werd een vervangprogramma uitgewerkt: "in Polen zoeken we een hotelletje naast de straat, van hieruit worden de geboekte slaapplaatsen in de Karpaten en Lviv geannuleerd en we zoeken voor 6 nachten een andere vakantiebestemming." In Przemysl vonden we een aardig 2sterren-hotelletje waar we goed geholpen werden en nog lekker konden eten. Via de meegenomen laptop werd vervolgens een verblijfplaats gearrangeerd in Roemenië en Budapest. 

nieuwe avonturen tegemoet in Roemenië

Roemenië, dat is nu een unieke kans, vond mijn vrouw. Anders zouden we dat land nooit bezoeken maar we staan er nu vlakbij. Bovendien is Roemenië al lid van de Europese Unie en is er geen grenscontrole meer voor Belgen. Oef. Dat was voor mij een sterk argument om ons aan dat avontuur te wagen. We kozen voor Satu Mare, een behoorlijk grote stad vlakbij de Hongaarse en Oekraïense grens. Het was een meevaller van jewelste: oprecht vriendelijk hotelpersoneel, behulpzame mensen op straat, mooie natuur in de Roemeense Karpaten, een vrolijk kerkhof in Sapanta maar ook veel armoede en bedelaars op straat.

Als tegengif voor wat hier over de Roemenen verteld wordt, was dit een leerrijke vakantie. Oekraïne zal nu voor volgend jaar zijn. We -lees vooral vrouw en kinderen- geven niet op en zullen ons met "passport" opnieuw aanbieden aan de grenspost. Wel een andere, niet meer aan de Poolse zijde. Dat liep daar te stroef, te ontmenselijkt en te traag (honderden vrachtwagens schoven daar naast de auto's aan!). Via Roemenie of Hongarije kan dit niet slechter verlopen. 

Volgens onze Roemeense hotelmanager hebben we geluk gehad dat we in Oekraïne niet binnengeraakt zijn. Het zit daar vol met criminelen, zei hij, een deed er nog een gebaar bij (wijsvinger snijdend over de nek) dat er niet zo positief uitzag. Blijkbaar denken de Roemenen zowat hetzelfde over de Oekraïners als wat hier over de Roemenen verkondigd wordt. Vooroordelen, alleen te bestrijden door er zelf eens een kijkje gaan te nemen. Laat ons hopen dat het ons volgend jaar wel lukt. Met die rode boekjes bij de hand gaat dat lukken! Voor het goede doel wil ik me nog wel eens plooien naar de wet.