28 januari 2015

bezoek aan Auschwitz-Birkenau

(Alle foto's copyright: Ludo Rutten)

Auschwitz, feeling the horror © ludo rutten
Birkenau, 'feeling the horror'

In 2011 bezochten we de vernietigingskampen Auschwitz en Birkenau. We kampeerden op dat moment in Krakau, zo'n dikke 60 km van Oswiecim. Terwijl de infrastructuur van Auschwitz I, gekend van de golvende Arbeit Macht Frei-leuze boven de toegangspoort, nog enigszins een menselijk trekje had, was de aanblik van Birkenau verschrikkelijk. Geen greintje menselijkheid viel er te bespeuren. Een plek vol horror, ingericht om op grote, industriële schaal te doden, te vernietigen en uit te roeien.

Het treinspoor in Birkenau
Beklemmend gevoel tussen de barakken en vernielde gaskamer

In 1940 herdoopten de Duitsers bezet Oswiecim in Auschwitz, de plek die de wereld vandaag herinnert als het symbool van terreur, volkerenmoord en de holocaust. Aan de stadsrand van Oswiecim bouwden de nazi's een Poolse legerkazerne om in een concentratiekamp (Auschwitz I) dat later uitgebreid werd tot 3 hoofdkampen: Auschwitz I, Birkenau (vernietigingskamp Auschwitz II) en Monowitz (Auschwitz III) en meer dan 40 subkampen. De allereerste mensen die in Auschwitz gevangen gehouden en vermoord werden waren Polen. Ze werden gevolgd door Sovjet-oorlogsgevangen, zigeuners en gedeporteerden van vele nationaliteiten.

Auschwitz I

sanitaire ruimte Birkenau

In begin 1942 werd Auschwitz de setting van de grootste massamoordcampagne in de geschiedenis, toen de nazi's het plan uitwerkte om de gehele Joodse bevolking van Europa te vernietigen. De grote meerderheid van alle Joodse mensen die naar Auschwitz afgevoerd werden, belandden meteen in de gaskamers van Birkenau. Toen de SS besefte dat de oorlog ten einde liep, probeerde ze nog alle bewijslijst van de gepleegde gruweldaden te vernietigen. De nazi's ontmantelden in allerijl de gaskamers, de crematoria en toehorige gebouwen, verbranden documenten en evacueerden alle gevangenen die nog ter been waren naar Duitsland. De overlevende achterblijvers werden op 27 januari 2015 -gisteren precies 70 jaar geleden - bevrijd door het Rode Leger.

Foto in het museum Auschwitz

Een doos van het gifgas Zyklon B


schrikkeldraad onder hoogspanning Auschwitz

Zowat anderhalf miljoen mensen werden in Auschwitz vermoord. Tijdens ons verblijf dat jaar in Polen bezochten we ook nog het concentratiekamp Gross-Rosen (Rogoznica). De gevangenen, die weinig hoop hadden om er te overleven, werkten in de nabijgelegen granietgroeve. Ook Siemens en Blaupunkt hadden er hun 'atelier'.


25 januari 2015

afsluiten met Calzone


Zo'n dag als vandaag waarop ik samengevat geen bal heb uitgericht, ook zo'n dag mag in schoonheid afgesloten worden. 't Was niet mijn eigen idee, maar de uitgelaten supportersbende die extatisch genoot van de overwinning tegen 'les Barbies' van Anderlecht wilde bij het thuiskomen uit Luik al etend de voetbalmatch herbeleven op de televisie. Het volstaat niet dat ze de match live zien, achteraf moet de digicorder alles nog eens overdoen. Tenzij bij een afgang van Standard, dan mag alles meteen gewist worden. 

Mijn huisgenoten wilden eens de Turks-Italiaans-Egyptische toer opgaan. Dat treft, want hier in 't dorp is een zaak die van al die landen kaas heeft gegeten én ... - niet onbelangrijk voor sofaplakkers -  een koerier brengt je bestelling aan huis. De zoon, de Neanderthaler van het huis,  koos voor kebab-frit, een van de dochters wilde de falafel wel eens proberen en de anderen hadden zin in een gewone pizza. Mijn voorkeur ging weer uit naar een dichtgevouwen pizza, hier beter gekend als 'de vegetarische Calzone'. Omdat deze te dik is om heelhuids in zo'n platte pizzadoos te krijgen, wordt hij steeds in een getunede schoendoos geleverd. 


De inhoud van deze Calzone is altijd weer anders. In de opengesperde flappen was er zelfs geen spatje tomaat te bespeuren. De vorige keren zaten er ook geen zwarte plekken op het deeg. Hij leek wel gebakken in de Hel van Sclessin. We zeuren daar evenwel niet over, iedereen kan wel eens een mindere dag hebben. Defour, Proto, Hasi, Pizzaman. Mits wat chirurgische ingrepen was het baksel best te genieten.  

De voetbal is hier intussen afgelopen, tijd voor The Biker Boys


24 januari 2015

guitige kornuiten



Dankzij de sneeuw van vandaag werd onze duistere voederplek op natuurlijke wijze opgelicht waardoor het koppeltje boomklevers met een snellere sluitertijd kon vastgelegd worden dan anders. Dat leverde een serie scherpere foto's op dan we hier gewoon zijn. De beperking van de zwakke sensor van de Fuji finepix blijft, maar voor publicatie op het w.w.web voldoet deze net, zolang er maar niet gecropt wordt.

Intussen zijn deze boomklevers gemeengoed op deze blog, veel commentaar wordt er dan ook niet meer op gegeven, maar op de Google+ photocommunity regent het reacties uit alle hoeken van de wereld. Voor de niet-Europeanen is de boomklever blijkbaar nog een onbekende vogel. Maar de guitigheid ervan wordt mondiaal herkend.

Een foto van een dag later (deze keer wel door het dubbele vensterglas):

The Eurasian Nuthatch



melting snow


smeltende sneeuw op de nieuwe Hamamelis 'Ajan' 



gedruppel op de Hamamelis 'Diane'



spiegelpaleis op Hamamelis 'Orange Peel'


ochtendfoto


19 januari 2015

Arnhem en Ajan

Wat een verhaal! Nog niet zo lang geleden publiceerde ik op mijn blog mijn plantenverlanglijst 2015. Vanuit Nederland kreeg ik daarop een verrassend antwoord van een nog verrassendere lezer, Joost van Heijningen. Bij de meeste mensen doet dat niet meteen een belletje rinkelen maar voor wie zich wat verdiept heeft in toverhazelaars klinkt deze naam als een klok. Jan van Heijningen zaliger, de vader van Joost, selecteerde namelijk uit zijn zaailingen de intussen overbekende 'Aphrodite' en 'Aurora'. 

Ook de door mij gezochte roodbloeiende 'Arnhem' is een van Heijningen-Hamamelis. Joost wilde uit zijn tuin graag een 6-jarige 'Arnhem' aan mij verkopen en daar bovenop ging hij me nog een 'Ajan' cadeau doen. Ik wreef even goed in mijn ogen - gebeurt dit echt? - maar intussen staan de 'Arnhem' en 'Ajan' in onze tuin. Dankzij Joost ben ik de allereerste Belg die de heerlijk ruikende 'Ajan' aangeplant heeft. Maar nog belangrijker dan dat is dat de ontmoeting met de-zoon-van (en zijn vrouw Lilian) voor mij als dendrofiel een heuglijke gebeurtenis was.

Joost van Heijningen tussen een rijtje Hamamelis x intermedia 'Ajan'
In 2006 overleed Jan van Heijningen op een gezegende leeftijd van 83 jaar. Op zijn zaaibedden in Breda wist hij 10 nieuwe toverhazelaar-variëteiten groot te trekken (zie kader onder). 9 daarvan kregen van Jan een eigen geregistreerde naam. Joost en een broer wisten na Jans dood de Amanon, Amanda en de door mij gezochte Arnhem aan kwekers te slijten - zij enten soortechte takken op een onderstam - waardoor deze planten nu enigszins verkrijgbaar zijn en vooral ... waarmee vermeden werd dat deze soorten uiteindelijk zouden verdwijnen. De 10de soort, 'nummer 48', werd samen met de drie bovenvermelde cultivars als interessante nieuwe cultivar door Jan opgepikt (2001) en op een extern testveld gezet maar om onduidelijke reden ging hij met de plant niet verder. Deze toverhazelaar werd nooit benaamd, geregistreerd of verder gekweekt. Nummer 48 belandde uiteindelijk terug op Jans eigen terrein.

de toverhazelaars van van Heijningen op een rijtje
 met het registratiejaar ernaast
Tot Joost als hobbyist zich begon te verdiepen in het werk van zijn vader en de wens kreeg om nummer 48 naar zijn vader te noemen. Hij doopte de oranjebloeiende hamamelis 'Ajan', volledig in de traditie van zijn vader om al zijn creaties te laten beginnen met de letter 'A' en zorgde voor de registratie. "Mijn vader wist dat zijn struiken met de letter a vooraan in de catalogi zouden staan, zo pienter was hij wel".

De grote hoop van Joost is nu om de Ajan bekend te kunnen laten worden en om kwekers te vinden die deze soort willen gaan vermeerderen. Op deze manier komt de Ajan ook beschikbaar voor liefhebbers en is het verderbestaan ervan verzekerd. Rijk worden doet Joost er niet van, want in tegenstelling tot wat je misschien zou denken, levert de verkoop van een van Heijningen-toverhazelaar geen geld op voor de familie.

De Ajan werd in 2013 nog gekeurd en bekroond met een bronzen medaille. In Dendroflora lees ik bij de motivatie "een zeer rijkbloeiende struik met een zeer regelmatige vaasvormige habitus en een goede vertakking. De bloemen zijn fraai oranje en het donker purperrode kelkje kleurt prima bij de kroonbladen waardoor de bloemen een warme uitstraling krijgen". De Ajan heeft alles in huis om het te maken, ik vind hem zelfs mooier dan de Aphrodite.

Hamamelis 'Ajan'
Hamamelis x intermedia 'Ajan', genoemd naar vader Jan van Heijningen
foto van de struik in onze tuin ("primeur voor België")

Bij een warme tas koffie en een koffiekoek, voorafgaand aan de tuinwerkzaamheden, kon ik met Joost en zijn vrouw praten over zijn vader, zijn 'eigenwijs' karakter, de manier van zaad verzamelen en stratificeren, Jans veld in Breda, de trots om eigen planten ingang doen te vinden, de prijszetting en zijn relaties met het Arboretum van Kalmthout en andere Hamamelis-kenners. Omdat ik op het internet nergens een foto vond van zijn vader, kreeg ik een ingekaderde collage te zien waarmee ik nu een duidelijk beeld heb van de persoon achter de vele naambordjes bij zoveel schitterende toverhazelaars. Zijn wilde grijze haren deden me wat aan Jan Wolkers denken.

Na deze gezellige en leerzame babbel schoot Joost zijn laarzen aan en trokken we naar zijn tuin, grenzend aan een sierlijk slalommende rivier die wat verder uitmondt in de Maas. Ja, we bevinden ons nu tussen Venlo en Nijmegen, niet ver van de landsgrens met Duitsland. Ik mocht uit een ganse rij zelf een Ajan uitkiezen maar ik liet Joost er eentje selecteren. Ik kreeg een prachtexemplaar, vol met geurende bloemen. Ook de Arnhem die hij voor me met de riek uit de grond tilde, is een mooi vertakte struik, sierlijk bekleed met korstmossen en vol met pas ontluikende rode bloemen. Wat een aanwinst voor onze tuin. Dat is de 130 km enkel meer dan waard. Wat een fijne mensen ook. Gaandeweg bleken we niet alleen onze liefde voor de Hamamelis gemeen te hebben, de vrouw des huizes bleek actief bij de interne leerlingenbegeleiding (mijn huidig beroep) en Joost blijkt een maatschappelijk werker te zijn (mijn opleiding). Vandaar allicht die warme reactie op mijn blog. Het moet zijn dat ze mijn oprechte fascinatie voor Jans planten hebben gevoeld in de vele blogstukjes en foto's.

Hamamelis 'Ajan'Nogmaals dank aan Joost & Lilian voor het prachtig aanbod en de fijne ontmoeting. De 'Arnhem' kan ik dankzij hen van mijn verlangslijstje schrappen. Dat ik hem uit handen kreeg, meer zelfs, dat hij uit de tuin komt van de zoon van de man die hem creëerde, is iets wat ik nog vele malen aan tuinbezoekers zal vertellen. Het maakt van een struik meteen een heel bijzonder verhaal. Dat wat bloggen tot zoiets kan leiden is toch prachtig, niet?

Moest je ooit ergens een 'Ajan' tegenkomen, ken je intussen het verhaal erachter. Wie hem aanschaft, zal er zeker blij van worden. Kwekers, groenjournalisten, e.a. die met Joost van Heijningen in contact willen komen, kunnen via mij (en met zijn toestemming) zijn e-mailadres verkrijgen.



18 januari 2015

bijna naaldloze familiefoto


Als al zowat de helft van de naalden op de grond gevallen is, moet je niet nog langer wachten om een "familiefoto voor de kerstboom" te nemen. Vandaag of nooit! Met het statief erbij kon ik er voor een keertje ook opstaan, al doet het geen deugd aan de compositie en al zeker niet aan de jeugdige uitstraling ervan. De dames van het huis zijn qua lengte de bazin van het huis bijgebeend en de zoon, zeker als er gel in de haren zit, laat zelfs de vader achter zich. De kerstboom is intussen  (7 uren na de foto) uit het huis gezwierd maar de berg naalden ligt er nog, de vergankelijkheid des levens er stevig inwrijvend. 


17 januari 2015

toch terug goed gelachen (2)

Je ziet dat wel meer bij cartoonisten, dat de actualiteit in hun spitsvondige breinen zowat hetzelfde idee doet opborrelen. Een heel treffend voorbeeld van zo'n parallelle gedachtengang vond ik deze week. LuZ, één van de tekenaars van Charlie Hebdo (zie hier), fantaseert bijna dezelfde prent bij mekaar als onze Vlaamse Marec in het Nieuwsblad. Niet alleen de maagden krijgen identieke spelpartners, ook de terroristen zien er even ontgoocheld uit. En de hemel ... situeert zich bij beiden tussen de wolken. De Vlaamse versie heeft wel 2 maagden extra in de aanbieding. Great minds think alike.



15 januari 2015

toch terug goed gelachen...


geplukt van het internet (na gezien te hebben in de krant)



13 januari 2015

Schreeuwende waterspiegel



Surface, Kanaal van Beverlo.

Ik sta vaak versteld van de schoonheid van het alledaagse. Een stroompje modder dat uitmondt in een plas, een zwermpje minizwammen dat zijn kop boven het zand steekt of bramen die alsmaar meer terrein veroveren. Dingen die zowat niemand opmerkt omdat de blik gericht is naar vooruit en niet naar onderen. Omdat men vergeet zo af en toe eens stil te staan en voorover te buigen. 

Bovenstaande foto is een beeld dat je op miljoenen plaatsen tegenkomt maar eigenlijk ook nergens. Wat je ziet, is een wateroppervlak dat door een stevige wind door mekaar geblazen wordt. De in het kanaal gereflecteerde rechte boomstammen zigzaggen hierdoor over het kabbelend water en de kale kruinen lijken plots stuk voor stuk op De Schreeuw van Munch. Moest het geschilderd zijn, werd het (misschien) bewonderd en tentoongesteld. Omdat hier de natuur de kunstenaar is, zal het bevreemdend werk vrede moeten nemen met een plekje op Muggenbeet. Het verdient beter, maar beter dan niks.


11 januari 2015

Driekoningen in de war

Driekoningen, half 8 's morgens
't Was bij het uploaden van mijn geheugenkaartje dat ik me herinnerde dat ik op Driekoningen, net voor ik naar mijn werk vertrok, nog snel een foto van het hemelruim had genomen. Een felle maan in het Westen met alle contrails strak afgetekend in de nog donkere lucht. Wat een lichtfestijn! De 'wegwijzende' Kerstster moet in zulke omstandigheden, 2015 jaar geleden, wel erg helder geschenen hebben om Melchior, Balthasar en Caspar niet in de war te brengen. Wie weet waren de drie wijzen dan niet in Bethlehem aangekomen maar in Schiphol of Zaventem? En dronken alle pastoors wereldwijd nu geen armzalige miswijn maar geuze of kriek?


aanlegsteiger Kerkhoven

Zicht vanop de houten brug.
Vandaag trok ik, goed ingepakt tegen de koude wind, op pad vanuit het kleine haventje van Kerkhoven nabij Lommel. Een korte wandeling van ongeveer 6 kilometer waarvan zowat de helft langs het Kanaal van Beverlo en ook nog een lang stuk door verrassend interessant broekgebied waar de ijsvogel zijn vaste stek heeft. 

Het kanaal van Beverlo is een aftakking van het kanaal Bocholt-Herentals (de splitsing gebeurt aan de Blauwe Kei te Lommel) dat een verbinding vormt tussen het Scheldebekken en het Maasbekken. In 1854 begon met met de graafwerken van beide kanalen en drie jaar later waren ze ermee klaar. Het kanaal van Beverlo diende in hoofdzaak voor de bevoorrading van het militaire 'Kamp van Beverlo' (Leopoldsburg) maar tegelijkertijd werden met het Maaswater ook de arme zandgronden geïrrigeerd en vruchtbaarder gemaakt. 

Momenteel wordt het Kanaal van Beverlo vooral bevaren door plezierboten en is het er heerlijk om te fietsen en te wandelen. Wilde eenden dobberen er op het water en houden je lange tijd gezelschap. In de buurt van de aanlegsteiger bevinden zich een aantal gezellige stammenees. 


Hamamelisfeesten 2015

Toverhazelaar, Hamamelis x intermedia 'Orange Peel'
Morgen 12 januari starten in het arboretum van Kalmthout de Hamamelisfeesten. Deze jaarlijks terugkerende focus op hun uitmuntende verzameling toverhazelaars duurt tot 22 februari en is een sterke aanrader. Kalmthout is ook de geboorteplek van heel wat van de allermooiste toverhazelaars zoals de 'Jelena' (genoemd naar de stichteres van het arboretum Jelena de Belder), de 'Ruby Glow' en de rode 'Diane'. Een zeer geduldige kwestie van kruisen, zaaien en dan zien wat het geeft.

In de eigen tuin zijn nog maar 2 toverhazelaars echt op gang gekomen en dat zijn de erg geurige, geelbloeiende 'Arnold Promise' en de recent aangekochte 'Orange Peel'. Deze 'Orange Peel' is bij de verkiezingen van de Miss Hamamelis een echt prijsbeest gebleken, zowel bij de beste oranje als bij de best geurende. De nog jonge struik doet het hier prima.


10 januari 2015

ik heb hem gezien

mannetje groenling

Toen ik van de composthoop kwam, zag ik aan de belendende waterleliepoel een ijsvogel wegvliegen. Nooit eerder heb ik deze viseter hier of elders in levende lijve gezien. Het felle oranje en blauw laten er geen twijfel over, of een toch nog een beetje, maar ook zijn geroep komt perfect overeen met de geluidsbestanden van de ijsvogel die ik op het internet vind. Heel graag had ik er een foto van getoond maar zonder kodak afval naar de composthoop dragen, is nu ook niet zo ongewoon. Vermits deze poel helemaal geen visjes huisvest, sluit ik niet uit dat het enkel een verkenningstocht was en dat het misschien ook de laatste keer was dat hij langskwam. Toch ga ik de kans wagen om hem in te blikken, daarom zal ik de komende dagen een paar malen heel rustig naar de achtertuin wandelen en wie weet ....

Intussen blijf ik vanuit de keuken de voedersilo gadeslaan; behalve een groep groenlingen (foto) en een koppeltje boomklevers zijn er momenteel geen verrassingen te noteren.


2 januari 2015

Zelems Broek


Gorenbroek, Zelem nabij het Sint-Jansbergklooster

wandeling Agentschap Natuur en Bos
opgelet: slecht bewegwijzerd, alternatief: volg de vele badkuipen in de weiden :)


De Halense windmolens langs de E314
(Teletubbies ben ik niet tegengekomen)



een sombere dag in Sint-Winoksbergen


een foto die al te lang 'in concept' ronddoolde op de blog
genomen tijdens ons bezoek aan Bergues
op een grijze sombere dag
een beetje zoals je mag verwachten
toch volgens "Bienvenue chez les Ch'tis".