31 mei 2012

platbuik als model

Het verloopt volgens een wederkerend patroon: als de rode vuurjuffers gezelschap krijgen van de blauwe azuurwaterjuffers komen ook de libellen ietsje later ook op de proppen. Dat is telkens wel verschieten want een libel maakt indruk als dat plots rond je kop fladdert. Aanvallen doen ze gelukkig niet.

Gisteren was het zover, een mannetje platbuik verbleef toch zo'n dik uur aan onze amfibiepoel. Dan weer op een blad van de gele lissen vlak boven het wateroppervlak, dan weer op een wateraardbei om dan plots hogerop in de pimpernoot op uitkijk gaan te zitten. Je kent me ondertussen, mijn compactcamera er snel bij gehaald en geprobeerd om een aantal goede foto's te schieten.

De zon was zo fel aan 't schijnen dat het blauwe achterlijf heel vaak overbelicht was. Blijkbaar was ook de platbuik verblind door de zon want bij sommige opnames hield ik mijn toestel slechts 10 centimeters van zijn  indrukwekkend corpus zonder dat hij het in de gaten had. Dit zijn 2 resultaten van mijn sluip- en camouflagewerk:

silhouet van de platbuik op de pimpernoot, langs onder genomen

de platbuik op een blad van de gele lis

Niet alleen aan de poel gonsde het van het leven -in feite was het een heuse orgie met wel 10 copulerende en ei-afzettende jufferkoppels- ook in de wilde roosjes was het feest. Eén bruin-zwarte kever trok mijn aandacht omdat het de eerste maal was dat ik hem in onze tuin opmerkte. Mijn eerste reactie was dat hij familie moest zijn van de meikever en de junikevers. Opzoekingswerk bracht me bij het rozenkevertje, de Phylloperta horticola, en inderdaad ook lid van de bladsprietkevers.

wilde roosjes hebben enorm succes bij onze insecten

Moest het toch geen rozenkevertje zijn, dan stel ik voor dat het beestje mij een e-mail stuurt. Iedereen kan zich vergissen.


30 mei 2012

Jeff Buckley



Gisteren, 29 mei, was het exact 15 jaar geleden dat Jeff Buckley verdronk. Jeff Buckley werd amper 30 jaar oud en stond op het punt een nieuw album op te nemen. Ik heb zijn muziek veel te laat ontdekt maar geniet er ondertussen met volle teugen van. Prachtige stem en goed gitaarwerk. 'Grace', zijn bekendste uit 1994, zou eigenlijk in geen enkele muziekverzameling mogen ontbreken. Maar ja, tegenwoordig wordt er 'gestreamd' zeker?




buitenmens

In één van de reacties op mijn stukje 'eenvoud siert' vraagt de biodiverse tuin om 'uit te zoomen op de foto' om zo het geheel eens te kunnen bekijken. Natuurlijk gaan we graag op dit verzoek in. Op de eerste foto heb ik de standplaats van de witte lis en de echte koekoeksbloemen gesitueerd in onze tuin. Zoals je ziet heb ik ze aangeplant aan de vijverrand. Daar komen ze ook in het wild voor en geloof me, zeker de echte koekoeksbloem heeft het er naar zijn zin want hij zaait zich vlotjes verder de tuin in.

zicht op de zwemvijver met echte koekoeksbloem, Darmera peltata, 
blauwe regen en onze es voor het fietsenhok

Die lissen (Iris sibirica) zijn echt wel gemakkelijke en prachtige planten. Dat geldt in feite voor elke Iris -de vaste plant van 2006 trouwens- al is het in onze tuin zo dat de zon- en leemminnende Iris Germanica maar matig in bloem komt en behoed dient te worden voor slakkenvraat. De blauwe en witte lissen daarentegen bloeien elk jaar rijkelijk zonder zorgen en dat zijn de planten waar ik een boontje voor heb. Dezelfde loftrompet kan ik afsteken voor de welbekende gele lis, de Iris pseudoacarus, die het uitstekend doet in al onze waterpartijen. Zelfs geplant in de naakte lavasteentjes van onze helofytenfilter trok hij zich moeiteloos op gang.

de blauwe Siberische lis 
met op de voorgrond een zaadvormende look-zonder-look

Wat bijzonder mooi is aan de Irissen zijn de fraaie tekeningen op de drie grote buitenste bloemdekbladeren. Het mooist vind ik ze bij de blauwe Siberische lis (zie hieronder) maar bij de Iris germanica vind je dan weer een koddig 'baardje' erop. Om aan te tonen dat ik hier niet zit te overdrijven heb ik zo'n bloemblad in detail gefotografeerd. De witte 'waaier' gaat over in een goudkleurig 'bloedvatenstelsel', zo verfijnd uitgevoerd dat het bijna kunst is. De fijne lijntjes doen me denken aan de minuscule pennentrekken op een geldbriefje maar dan uitgevoerd met warme aanstekelijke kleuren.

bloemblad (op briefje van 20 euro), natuurkunst op glasraamniveau.

Een andere interessante tekening vind je binnenin de kelk van het vingerhoedskruid. Terwijl tegen de bovenrand 4 meeldraden en een stamper wachten op het bezoek van een nectarzoekend hommeltje is de onderkant verfraaid met kleurige spatjes. Wie het grondig bekijkt, kan er ook een darmstelsel met bacteriën in zien of kikkerdril. Fantaseren staat vrij. Bekijk het maar eens als je ergens een 'pispotje', 'poppenschoentje' of  'foxglove' (goed gevonden van de Engelsen) tegenkomt.

de ingezaaide vingerhoedskruiden zijn bijna 2 meter hoog

Dit jaar zijn de vingerhoedskruiden, zowel lichtpaarse als witte, een groot succes in onze tuin. Twee jaar geleden heb ik her en der zaad rondgestrooid, vorig jaar werden massaal rozetten gevormd en momenteel staan ze bijna 2 meter hoog te pronken. Ik sta er steeds van versteld hoe deze wilde bloemen zo fors kunnen uitgroeien op zo'n arme grond. Voor liefhebbers van wilde flora is het een gedroomde plant. Het volstaat de duizenden zaadjes in het wilde weg op de grond te gooien om 2 jaar later beloond te worden met wondermooie bloemen. Geen gedoe met voorzaaien, verspenen, warme of koude kas. Heerlijk gemakkelijk.

het pad tussen het zitterras en de zwemvijver
met rechts de hoge blauwe Anchusa azurea 'Dropmore'.

Mag ik je nog even wijzen op een schitterende aanwinst in onze tuin? Vlakbij ons nieuw zitterras heb ik enkele ossentongen gepland, meer bepaald de Anchusa azurea 'Dropmore', en dat is zo'n meevaller dat ik het toch even aan mijn collega tuinliefhebbers wil vermelden. Het exemplaar naast het trapje (op de foto rechts) is zo'n anderhalve meter hoog en behoeft geen enkele steun. De tientallen blauwe bloempjes trekken van ver reeds je aandacht en de bloei is ondertussen al wéken bezig. Echt een aanrader en met zowat alle andere vaste planten te combineren.

Als buitenmens is het ondertussen hoogtijd om de klep van deze laptop dicht te gooien en de frisse lucht op te zoeken. Ooit blogde ik buiten maar omdat mijn ding alleen nog werkt als de stekker insteekt (sinds een val van de tafel) tokkel ik binnenshuis. Wel gezeten aan het grootste raam met zicht op de tuin.

27 mei 2012

lenige dame

koppeltje vuurjuffers in actie



schorpioenvlieg

Zoals veel tuiniers plegen te doen, ging ook ik deze morgen met een tas verse koffie in de hand door ons geleeg. Terwijl ik naar de openkomende wilde roosjes staarde, die zich door de beukenhaag een weg naar het licht slingeren, kreeg ik in de mot dat er een grote groep schorpioenvliegen in de weer was. Dankzij het schorpioenachtig paringsorgaan aan het achterlijf van het mannetje is de determinatie van dit insect echt wel gemakkelijk.

mannetje van de schorpioenvlieg

De lange sprieten, de gevlekte vleugels en de verlengde snuit waarmee naast meeldauw ook veroverde insecten naar binnen gespeeld worden, zijn drie andere opvallende kenmerken. De borst en de 6 poten doen me denken aan de gelijkaardige stevige onderbouw van de libellen en juffers. Dit is niet de enigste gelijkenis, ook de schorpioenvlieg gebruik de 'tang ' op zijn achterlijf om het vrouwtje vast te houden bij de paring, iets wat we kennen van het zogenaamde paringswiel bij de waterjuffers.

Terwijl de juffers al enkele weken actief zijn -de rode hebben ondertussen gezelschap gekregen van een tiental blauwe- heb ik vandaag ook de eerste libel aan de vijver opgemerkt. Het warme weer is klaarblijkelijk hét signaal aan de larven om op een uit het water stekende stengel te kruipen en er de oude huid te verlaten als imago. Dit mooie insectenschouwspel wordt nog aangevuld met prachtige wespen en zelfs een kanjer van een hoornaar. Ik ben fan van deze beesten. Al telt deze fanclub bijzonder weinig leden. Zijn er onder jullie nog?

19 mei 2012

Spadix en Spathe

de Italiaanse aronskelk in bloei (Arum italicum)


Verscholen tussen Geranium, onzelievevrouwebedstro en vergeet-mij-nieten vond ik zonet een Italiaanse aronskelk in bloei. Het gele knotsje dat komt piepen is het bovenste deel van de bloeikolf, de spadix. De gekke groenwitte punthoed, het schutblad van de bloeikolf, noemt men de Spathe. De fertiele vrouwelijke bloemen, die zich helemaal onderaan de gele knots bevinden, groeien bij bevruchting uit tot rode bessen.

Behalve deze prachtige bloeiwijze en de giftige bessen heeft de Italiaanse aronskelk nog iets moois in petto. In het najaar en de winter zijn de tropisch aandoende, wit gemarmerde bladeren aan de beurt om je aandacht te trekken. Samen vormen de bladeren, de bloeikolf met schutblad en de giftige bessen één van de meest interessante levenscycli in onze tuin.

Van de Italiaanse aronskelk  heb ik twee groepen in onze tuin staan. Ze moeten zo'n 10 jaar oud zijn en ze breiden zich zonder mensenhulp gestaag uit. Van een strenge winter hebben ze geen last. De aronsklek staat hier in de halfschaduw in een ietwat lemige grond, aangevoerde aanvulgrond vanuit Scherpenheuvel in mijn geval. In de zomer droogt deze grond redelijk uit en ook daarvan hebben de planten geen last. Duidelijk geen moeilijk geval, al verwacht je van een "aronskelk" in volle grond toch meer zorgen dan plezier. Helemaal niet dus!



18 mei 2012

mooi op 't eerste gezicht

tractorbanden in het veld
de tractor.

Als ik 100 foto's neem, zijn er zo'n 2 of 3 die er bovenuit schieten, die mij om één of andere reden raken. Het heeft niets te maken met mijn kunde om diafragma en sluitertijden te manipuleren want in 99,9% van de gevallen staat mijn handzaam cameraatje in automatisch-mode. Meestal zijn het de compositie, de combinatie van kleuren en de natuur die net op dat moment al zijn troeven uitspeelt, die het verschil maken. Zoals bij de foto hierboven die ik 'de tractor' heb gedoopt omdat zonder de tractor -die overigens nergens te bespeuren valt- deze foto er toch anders had uitgezien.

Wat ik aan deze afbeelding mooi vind? Het beperkt aantal kleuren, het overheersende bruin van de bewerkte aarde, het actieve wolkenspel dat contrasteert met de rust van het landschap, het tractorspoor dat parallel loopt met de smalle kleurenstrook, het stipje rood van de boerderij, ... en het feit dat mijn brein deze foto ook verkeerdelijk leest als de rand van een groeve.

Hoe geslaagd deze foto voor mezelf ook is -no hard feelings als jullie de afbeelding maar bullshit vinden-, tijdens de respectievelijke wandeling overheersten toch neerslachtige gedachten. Ik ben in dit gebied groot geworden, passeer er heel regelmatig waardoor ik dingen weet die een foto niet kan vertellen. In dit landschap zijn zo heel veel struwelen verwijderd. Deze natuurrijke kleine landschapselementen deelden de grote akkers in in kleine percelen. Konijnen, hazen, patrijzen, vlinders en vogels vonden er hun rustplek of nestgelegenheid. Maar toen het paard plaats moest ruimen voor de tractor werden deze struwelen als hindernis ervaren -al dat vooruit en achteruit gemanoeuvreer!- en werden ze gerooid.

Ook de kieviten kenden deze plek als hun eigen broekzak. Jaar op jaar bouwden ze in deze weide hun nesten en je had het geweten als je nog maar in de buurt durfde te komen. Hitchcock was niet ver weg. Jammer genoeg wordt hun nest nu keer op keer omgeploegd en vernield. Weidevogels zijn er tegenwoordig haast niet meer. Na de leeuweriken dreigen nu ook de kieviten te verdwijnen. Alweer een grote stap achteruit.

Wilde bloemen vind je alleen nog in de smalle gracht naast de geasfalteerde landweg. Veel diversiteit is er ook niet meer: hier en daar nog een akkerklokje en wat helmkruid. Al de rest is verdwenen. Helemaal pijnlijk wordt het wanneer weides opgekocht worden (weg open ruimte!) en achter metershoge Bekaertdraad en groenrossige laurieren verdwijnen. Dan toch veel liever de prikkeldraad en betonnen paaltjes van weleer.

Bij elke wandeling heb ik zo van die gedachten. Ik weet dat ik het beter allemaal uit mijn hoofd zet maar 't zal de aard van 't beestje zijn zeker?

17 mei 2012

Mooie tafeltennisavond in Diest

Gisteren zakten we met het ganse gezin af naar onze tafeltennisclub PW Diest om de crème de la crème van het Belgische tafeltennis aan het werk te zien. PW Diest kreeg La Villette Charleroi op bezoek voor de finale van Play-Offs en dat staat steeds garant voor spektakel. Supporters komen dan ook in de eerste plaats om mooie tafeltennis te zien, want winnen tegen Olympische atleet Saive, 'raket' Wang Jian Jun (China) en Oekraïner Kou Lei zit er niet in. Na het dubbelspel stond het reeds 0 tegen 4 waardoor de match kon uitgroeien naar demonstratietafeltennis met als afsluiter puur publieksvermaak tijdens de 'wedstrijd' Davy Vanvinckenroye vs. J.M. Saive. Ook de 2 scheidsrechters werden bij de show betrokken. Mooi dat zoiets kan. Eindstand 0-7.

Marc Closset, bij de aanvang van de wedstrijd.

Kou Lei krijgt raad van Wang Jian Jun

J.M. Saive (nr. 58 van de wereld) tegen Chen Sung

Saive en Kou Lei kijken ontspannen naar ploegmaat Jun

de ploeg van La Villette, nog een zucht van de 35ste landstitel


14 mei 2012

eenvoud siert


Een sierlijke witte Siberische lis aan de vijverrand houdt een groepje echte koekoeksbloem gezelschap. Eenvoudiger kan haast niet. Het is van zo'n schoonheid dat je je afvraagt waarom zovelen op jacht gaan naar 'cultivars van rariteiten' en hiervoor stukken van mensen betalen terwijl dit prachtig samenspel zo voor het grijpen ligt. 

Naar mijn mening wordt schoonheid té vaak opgezocht in catalogi en té weinig in de natuur. Nochtans blijft de natuur rondom ons het grote voorbeeld. Een betere leerschool in succesvolle plantencombinaties ga je nergens vinden. De voorbije winterschade heeft ook mij opnieuw wakker geschud. Alle bijzonderheden die ik het voorbije jaar op de kop wist te tikken, van Zuiderse charme tot Japanse elegantie, hebben het loodje gelegd. Het strafste van al is dat ik van tevoren wist dat het tere planten waren en dat overwintering een heel onzekere zaak zou zijn... en toch heb ik dat oogstrelend plantgoed -tegen mijn groen Fingerspitzengefühl in- aangekocht. 

Ik neem aan dat iedereen wel eens zondigt tegen zijn eigen principes. Ik zou het toch eens moeten afleren want zeldzaamheden die uiteindelijk tussen de patattenschillen op de composthoop belanden, verschaffen weinig tuinplezier. 't Is zoals geneteld worden maar dan aan de binnenkant van je lijf.

Als één ding ieder jaar weer duidelijk wordt, is het toch dat de mooiste stukken van mijn tuin gekleurd worden door wilde bloemen van hier en planten die vroeger de boerentuinen opfleurden. Voor velen ordinair en siertuin-onwaardig maar in feite betrouwbaar, dankbaar en gracieus door hun eenvoud.


12 mei 2012

een prima tuindag

Het was een prima tuindag vandaag. Niet te warm, 't bleef droog en heel regelmatig kwam de zon erdoor. Iets na 8 uur deze morgen stond ik dan ook al in korte broek in onze tuin. Het weinige gras dat we nog hebben werd voor 't eerst dit jaar gemaaid, de groepen stinkende gouwe en akkerkool die zich wat te rijkelijk vermeerderd hadden werden met de hand gerooid, de bruine dode rozen- en gaspeldoorntakken werden weggesnoeid en een Clematis montana en Deutzia gracilis werden met grote kluit verhuisd naar een betere plek.

De nieuwe drietandesdoorn die ik mezelf nog heel recent cadeau gedaan had, bleek de bijzondere winter niet overleefd te hebben en dus belandde ook hij op de takkenhoop, klaar om verhakseld te worden. Zonde van het geld. Het viel me op dat de adderwortel, de look zonder look en de judaspenning heel wat vlinders op bezoek kregen.   Het klein geaderd witje was van de partij evenals een gewoon koolwitje en een mannelijk oranjetipje. De riek werd even opzij gelegd om enkele foto's te maken.

Ook deze morgen nam ik de 'kodak'  al even ter hand. Met het openen van onze rolluik kwamen 2 meikevers goeiendag zeggen. Zoiets kon niet zonder foto passeren.

Enkele foto's van vandaag:

Echte koekoeksbloem naast Darmera peltata aan de vijverrand

violette akeleiruit, ook de stengel is mooi paars getint.

klein geaderd witje op adderwortel

Blauwe regen boven de tuinbank

de twee meikevers met stevige 'klauwen' op mijn hand

Ik weet niet hoe het bij jullie zit maar hier ligt de tuin er dankzij de vele regen opvallend gezond en groen bij. Ik herinner me nog hoe ik vorig jaar, rond deze tijd, lichtjes in paniek was omdat het zo pokkedroog was en we deelnamen aan het opentuinenweekend. De regenput werd volledig benut maar bleek toch onvoldoende groot. Diezelfde put zit momenteel tot de bovenrand vol en van droogte hoor ik niemand klagen. Alles prima dus -de kapotte hortensia's en rozen in pot (winterschade) niet meegeteld- behalve.... de Echinacea's. 

Ik heb in onze tuin geen enkele vaste plant die zo graag door de slakken kaal gevreten wordt als de rode zonnehoeden. Er zit dus niks anders op dan regelmatig op slakkenjacht te gaan. Onze egel en de vele vogels kunnen het werk duidelijk niet alleen aan. Volgens mij worden ze wreed overschat. Ik kan ze in deze kwestie geen ongelijk geven: gesauseerde kattenbrokken, een zacht rupsje of een mot zullen ongetwijfeld met minder geklooi binnen te spelen zijn dan die kruipende tubes Velpon. 

We gaan nog eens een slakkentoertje doen. Alhoewel, ik zit nog in korte broek en 't is precies al erg fris buiten. 't Zal dus voor een andere keer zijn. .... Als het me goed uitkomt, ben ik graag een watje.

9 mei 2012

waterjuffer

waterjuffer op gele pavia

Op de Aesculus flava krioelt het van de langsprietmotten. Ook de mieren, die verlekkerd zijn op de zoete nectar van de gele bloemen, zijn weer massaal van de partij. Enkele hommels willen ook wel een deel van de brij. Zij kruipen zo diep in de bloemen dat enkel nog het achterste van hun lijf zichtbaar is. Op één van de natte handvormige bladeren rust een waterjuffer. Heel oud kan hij of zij niet zijn want bij het beroeren van de bladeren lukt het niet om weg te vliegen. Enkel wegkruipen naar de onderkant van het blad lukt, meer zit er niet in. Ondanks het slechte weer is de juffer- en libellenperiode blijkbaar aangebroken.


6 mei 2012

Ecotuinen-weekend

Het jaarlijkse ecotuinen-weekend van VELT vzw komt er terug aan. Op zaterdag 2 en zondag 3 juni gaan de tuinpoortjes van meer dan 100 enthousiaste ecotuinierders voor je open. Op de website van de vereniging staan de deelnemende tuiniers sinds kort online. De deelnemers staan er per provincie gerangschikt. Sommige deelnemers stellen hun tuin slechts 1 dag open, dus wel even goed lezen op hun individuele tuinvoorstelling.


Dit jaar doen we hier in Tessenderlo niet mee aan het weekend zodat we de mogelijkheid hebben om zelf eens andere tuinen en mensen te bezoeken. Ik moet nog een tripje uitwerken maar wellicht gaat het richting provincie Antwerpen. De KHK in Geel zal er zeker bij zijn. Ik vind het heel belangrijk en bemoedigend dat scholen mee op de ecologische kar springen.

Wie graag onze wilde tuin bezoekt -en mij helpt met de bak donkere Mc Chouffe leeg te maken- is altijd welkom. Wel even een e-mail sturen of een telefoontje doen. Als het kan, breng dan ook de zon mee.


1 mei 2012

plantendag Bokrijk

In het schitterend decor van Bokrijk ging vandaag de jaarlijkse 1 mei-plantendag door. Opnieuw in samenwerking met Radio 2. Bijna 200 standhouders waren er present, van de hobbyist tot de ervaren marktkramer. Om alle files en overdreven drukte te vermijden -als ik ergens allergisch voor ben, dan dit wel- stonden we reeds om 6.30 uur a.m. op.  We arriveerden reeds om 7.15 uur op de parking van het domein. Met ons abonnement voor het domein hoefden we het parkinggeld (7 euro) niet te betalen. De plantendag zelf is gratis.

Om 7.20 uur konden we in alle rust aan onze ronde beginnen

Geert en Raf, 2 familieleden voor de stand van hun tuinbouwschool

De plantenmarkt loopt langzamerhand vol

Om 10.00 uur was het al over de koppen lopen,
de zon was er intussen ook bij.

Heel veel bekenden zijn we er niet tegen het lijf gelopen. Geert en Raf, beiden familie en lesgever in een tuinbouwschool, bemanden met collega's een standje nabij het kasteel. Hier kocht die van ons een doorlevende Gerbera. Bij kennissen, gespecialiseerd in vijgen, werd als 'steun' een asperge in pot gekocht. We ontmoetten ook nog een nicht uit de buurt en een koppel dat we op bezoek kregen tijdens onze 2de opentuinendag. Zij waren op zoek achter een Veronicastrum die ze bij ons gezien hadden maar nog nergens gevonden hadden. Ik heb beloofd om een plantje van de moederplant te scheuren zodat ze er zeker van zijn dat ze juist dezelfde soort hebben.

mijn beperkte aankoop: 4 potten

Terwijl die van ons nog van alles insloeg (ondermeer 3 passiflora), koos ik bij 2 bijzondere standjes mijn 4 planten uit (zie foto): 1 mariadistel (ooit nog gehad maar ondanks het vele zaad dat uitgestrooid werd niet meer teruggekomen), een Cirsium rivulare Atropurpureum, een Clematis recta purpurea en een Veratrum nigrum. Morgen probeer ik ze ergens een goede en definitieve plek te geven. Hopelijk kan ik ze nog jaren houden want ik vind het stuk voor stuk prachtige planten. 

Of er dit jaar trends waren in Bokrijk? Ik heb heel veel Japanse esdoorns gezien, net als hosta's. Maar de 'hype' van het moment is toch de eigen kruidentuin en dan nog bij voorkeur geteeld in een vierkante-meter-tuin. Waar je eveneens niet naast kon kijken, waren de vele variëteiten aan tomaten. Maar als je 't mij vraagt, kon geen enkele stand op tegen de natuurpracht van het Domein Bokrijk zelf en het prachtige arboretum.