30 december 2011

Voor jou


 Dankbaar gebruikgemaakt van opgemerkte Street Art 
tijdens een wandeling in Dresden Neustadt (31.7.2011)

(Heb je wat slechtere ogen? Klik dan op de foto.)



Henri-Chapelle American Cemetery and Memorial

Vooraleer we de wandeling in Teuven aanvatten,  reden we naar Hombourg, slechts 8 km daar vandaan. Hier bevindt zich de bekende Amerikaanse begraafplaats 'Henri-Chapelle'. Alhoewel het een zure en sombere dag was, was het fantastisch weer in vergelijking met de ijzige decemberdagen in 1944 toen de Battle of the Bulge volop woedde. Deze 'Slag om de Ardennen' die op 16 december 1944 met een Duits tegenoffensief aanving, kostte duizenden soldaten het leven. 7.992 Amerikaanse slachtoffers, waarvan het merendeel sneuvelde tijdens deze Battle of the Bulge,  rusten voortaan op  Henri-Chapelle.

4 van dergelijke zuilen langs de N-18 bakenen 'the holy ground' af

Deze begraafplaats ligt op de top van een heuvelrug van waar je een prachtig panorama hebt op het stroomgebied van de Berwinne. De Amerikaanse vlag wappert er en vier zuilen met vergulde adelaar bakenen de 'heilige grond' af. Via de zuilengalerij, opgetrokken uit kalksteen uit de Côte d'Or, bereik je de eigenlijke begraafplaats.  Deze memorial bevindt zich zo'n 300 meter zuidelijker dan de oorspronkelijke voorlopige begraafplaats. 

Op het einde van de WO II lagen op Henri-Chapelle meer dan 17.000 Amerikaanse soldaten, meer dan 10.000 Duitse slachtoffers en nog 191 geallieerden. Hiermee was dit kerkhof de grootste Amerikaanse begraafplaats in Europa. Kort na de tweede wereldoorlog (1947) werden heel wat gesneuvelden gerepatrieerd naar Amerika. Pas in 1960 werd de nieuwe begraafplaats zoals we die vandaag zien, voltooid en ingewijd.

bladgouden adelaar in detail

Deze nieuwe begraafplaats is 23 ha groot. Het gebied werd op 11 september 1944 bevrijd door Amerikaanse troepen. De Belgische regering heeft de grond voor onbeperkte duur afgestaan zonder enige vorm van belasting of heffing. Het onderhoud en het toezicht worden uitgeoefend door The American Battle Monuments Commission. Op het kerkhof vind je 7.987 grafstenen, waarvan 7.849 Latijnse kruizen en 138 davidsterren. In 36 gevallen liggen 2 broers naast mekaar begraven, in één geval zelfs 3 broers. Van 94 gesneuvelden kent men de namen niet.

De zuilengalerij en de bronzen Vredesengel

Helemaal vooraan het kerkhof bevindt zich het bronzen standbeeld van de aartsengel die een olijftak schenkt aan de heldhaftige doden die hij, luidens de beschikbare folder, 'speciaal aanbeveelt bij de Almachtige' . De begraafplaats is in 8 vakken verdeeld. De grafstenen staan in brede, wijde bogen op een zacht glooiend gazon. Bij enkelen bevindt zich een recent neergelegd bloemstuk. Kerststemmige beiaardmuziek galmt over het dodenveld. De geografische precisie waarmee de rijen gedenkstenen werden neergezet, is indrukwekkend. Zo'n militaire begraafplaats wordt dan ook volledig uitgetekend door en aangelegd onder supervisie van architecten en tuinarchitecten.

poserend voor de Vredesengel met olijftak

Vooraleer je het kerkhof betreedt, kan je best even de museumruimte binnenwandelen. Aan de binnenmuur is een immens grote landkaart aangebracht waarop je een overzicht vindt van de militaire operaties vanaf D-day (6 juni 1944) tot het einde van de oorlog. Je kan er tevens een meerkleurige folder meepakken van de memorial en begraafplaats, evenals een gedetailleerd infoblad en een 'doe-het-zelf rondleiding'. Tijdens de openingsuren kan je hier ook terecht voor al je vragen. Een gastenboek ligt er ter je beschikking. 

de kruizen en davidsterren werden met geometrische precisie geplaatst

Ook al ben ik een officieel erkende gewetensbezwaarde -zou dat nu nog aan te vragen zijn?- toch vind ik het belangrijk om dergelijke oorlogskerkhoven met mijn kinderen te bezoeken. We deden het in Normandië, in Lommel, in de Westhoek en dus nu ook nabij de Voerstreek. De nationaliteit van de gesneuvelden speelt hierbij geen rol. Het is belangrijk dat we onze geschiedenis kennen, dat onze kinderen niet vergeten wat fascisme betekent en dat we alternatieven voor de gruwel van de oorlogswaanzin blijven ontwikkelen. 

De gedachte dat er duizenden jongeren onder zo'n zerken begraven liggen, helpt me in ieder geval om mindere momenten en kleine tegenslagen in mijn eigen leventje sterk te relativeren. Een kogel door je kop krijgen is toch andere koek dan een harde schijf die gecrasht is. Kunnen leven zonder oorlog is een luxe.

(Tip: Wie in de Voeren is, kan ook de Nederlandse grens oversteken en naar het vlakbij gelegen Margraten rijden. Hier bevindt zich het Netherlands American Cemetery en Memorial.)

29 december 2011

erosie als kunstenaar

Teuvenerbos, 27 december 2011
(op de foto klikken om hem te vergroten)


wandelen rondom Teuven

Er lagen hier nog 6 kortingsbonnen én twee bonnen voor een gratis overnachting in een Vlaamse jeugdherberg stof te vergaren. Omdat ze maar geldig waren tot het eind van dit jaar, trokken we deze week naar Jeugdherberg De Veurs in Sint-Martens-Voeren.

De Veurs kennen we al. Vorig jaar overnachtten we er met gans de familie Rutten naar aanleiding van de gouden bruiloft van mijn ouders. Het is een recent gerenoveerde jeugdherberg met een prachtig uitzicht op het Limburgs Voerendorpje met de sierlijke betonnen spoorwegbrug uit de eerste wereldoorlog. Tegen de muur rondom het kerkje vind je nog sporen van de taalstrijd. Om te genieten van een flinke natuurwandeling maakt het evenwel niet uit of het nu Fourons of Voeren is.

in de Voerstreek vind je nog heel wat struwelen en hagen

Tijdens ons verblijf met de grote familie wandelden we de eerste avond ten noorden van de jeugdherberg. De dag erop stapten we met een sportieve delegatie naar de Abdij van Val-Dieu in de vallei van de Berwinne. Deze keer kozen we ervoor om in te gaan op de wandeltip van een collega van Kristien. De man in kwestie had al heel veel wandelingen in de Voeren afgestapt maar die van Teuven vond hij het allermooist. We kregen van hem de wandelknooppunten met vertrek en aankomst aan de Sint-Pieterskerk in Teuven. Samen met Remersdaal ligt Teuven het meest oostelijk van de zes Voerendorpen. Het dorpje ligt in het diepe dal van de Gulp, een bijrivier van de Geul.

geen sneeuw, maar krijt in de Teuvenerberg

Vooraleer de wandeling aan te vatten liet ik mijn vrouw in de toeristische dienst in 's Gravenvoeren de kaart van het Wandelnetwerk met bijhorende brochure kopen. 8 euro kost deze bundel. Op deze fraai uitgegeven kaart is 124 km wandelplezier uitgetekend, je kan er alle benamingen van bossen, bergen en bijzondere gebouwen op terugvinden en in een oogopslag kan je er de wandelafstand op natellen. De schitterende wandeling die wij deden bedraagt 12 kilometer en vergt toch een wat uitgebouwd uithoudingsvermogen en sportieve aanleg. Hier zijn de knooppunten: 85-84-83-82-80-77-76-75-74-73-86-85. Een prima tip van de collega.

het is duidelijk wie hier waterdichte botten aanheeft.

Wie de wandeling wil overdoen, raad ik aan bij het begin zeker de Teuvenerberg niet links te laten liggen. Op knooppunt 84, aan de achterzijde van het kasteel van Sinnich, kan je een pittige klim aanvangen naar knooppunt 83. Boven aangekomen waan je je op de Hoge Venen. Niet zo verwonderlijk want op de bereikte 245 meter hoogte zit je niet heel veel lager dan het hoogste punt van Vlaanderen, in het vlakbij gelegen Remersdaal dat 287,5 meter bedraagt. Ook de Nederlandse grens is hier maar 200 meter vandaan. 

Na de afdaling richting Remersdaal stap je onder de spoorwegbrug van de goederenlijn Aachen-Tongeren. Deze spoorlijn werd tijdens WO I door de Duitsers aangelegd. In de buurt van knooppunt 77 gaat deze spoorlijn ondergronds om in de buurt van Veurs (knooppunt 74 of 65) weer bovengronds te komen. 2070 meter lang is deze tunnel onder het Veursbos. Hiermee is het de langste spoorwegtunnel van Vlaanderen.

kleurenspel in de Voeren

Bij het naderen van Remersdaal (76), na het ploeteren door de lemige modder van de veldweg, zie je een leuke elektriciteitscabine wedijveren om ter mooist met de kerktoren. Geniet ondertussen van de vele hagen, holle wegen en kronkelende wandelwegen. Let vooral ook op de stilte. In de Voeren hoor je nauwelijks storend achtergrondlawaai. We zijn er meer andere wandelaars tegengekomen dan auto's. Zalig. En vriendelijk dat de mensen waren! Slecht één drukke weg (N648) moet je oversteken. De lus die je vervolgens maakt in het Bosreservaat 'Veursbos' is echt een mooi stukje natuur.

ploeteren in de lemige modder hoort erbij

Op geen enkel moment komt het in je op dat onder het Veursbos (255 meter hoogte) een trein rijdt. Alle blikken gaan naar het mooie bos. Alhoewel het winter is, een uitzonderlijke zachte wel, horen we heel wat vogels. Aan knooppunt 75 komt er een schilderachtig uitzicht op Veurs tevoorschijn. Het compenseert de vermoeidheid die zich in de benen genesteld heeft. Ik hoor de opmerking dat een café (met toilet) onderweg toch welgekomen was. Nog 3 kilometers eer het zover is, dat zal nog wel lukken. In Teuven is er eet- en drankgelegenheid genoeg. 

uitzicht op Veurs aan de achterzijde van het Bosreservaat 'Veursbos'.

Het klimmetje naar 73 kan tellen. Vreemd dat het smal paadje volgestort ligt met afbraakmateriaal. Betonbrokken en stukken arduin zijn niet meteen hetgeen je wat verwacht op een natuurwandeling. Aan de geur te merken sijpelt hier ook ergens een riool het dal in. Laat hierdoor evenwel de pret niet drukken. De wandeling is gewoonweg prachtig en erg gevarieerd. Het is de Voerstreek ten top: glooiende landschappen, een rijke kalkminnende natuur, prachtige kleine landschapselementen (holle wegen, sleedoornhagen, amfibiepoelen,...), feeërieke vergezichten en een deugddoende rust. 

De aangekochte brochure leert me dat de ondergrond van de Voerstreek in feite "de zeebodem is van een ondiepe tropische zee die er zo'n 100 miljoen jaar geleden golfde". De metersdikke kalklaag die je in de bodem van de Voerstreek vindt, bestaat uit de skeletjes van "foraminiferen", diertjes met een uitwendig skelet van kalk. De glooiing van de Voeren werd dan weer gevormd tijdens het Pleistoceen (de ijstijden). De bodem werd toen omhoog geduwd door de vorming van de Alpen. Razend interessant toch?

een alleenstaande appelboom vol met maretakken

De laatste kilometer naar de kerk van Teuven (85) moet een beeld geven van hoe de wereld er ook had kunnen uitzien. Je wandelt er op een kronkelend kerkenpad zoals er duizenden in Vlaanderen zijn afgeschaft of werden verhard ten dienste van het autoverkeer. Het is een mooi einde van een vermoeiende dag. In de lente moet het ongetwijfeld nog zoveel mooier zijn dan op deze gure, grijze dag. Nu we de kaart toch in ons bezit hebben, houdt niets ons tegen om nog veel te komen wandelen in de Voerstreek. 

Uitrusten deden we in Moeder de Gans, een gekende herberg in Teuven. Modderschoenen zijn er geen bezwaar. Ik at er een vegetarische salade van het huis (salade overgoten met warme artisjokkensaus) met bruin brood. Met ons zessen zaten we rond een eeuwenoude put binnen in de veranda.  Alle plekjes in de herberg waren bezet en dat op een gewone dinsdagnamiddag. Blijkbaar is Moeder de Gans een attractie op zichzelf. Je hoort er Duits, Vlaams, veel Hollands maar ook Voerens dialect. Betalen doe je er toch gewoon met de euro. Pannekes, bikkels, rondellen of schoon keien worden er niet aanvaard. Vast en zeker een heel bijzonder decor maar redelijk prijzig. Prettig detail: de stroom wordt er, net als bij ons, geleverd door Ecopower.

Bij de terugrit naar huis passeren we Gulpen en een bordje 'Aachen 12 km'. Dat is misschien nog een idee voor volgende keer? 

24 december 2011

eentje minder thuis

De schoolvakantie is begonnen. Dat werd tijd. Niet dat ik uitkijk naar de kerstperiode en heel dat gedoe van Nieuwjaar. Die drukte ligt me niet. Maar ik vind het wel effen welletjes na drie maanden onafgebroken peinzen en zwoegen. 't Is zoals Caesar zei, "van alle onderwijsmensen zijn de leerlingenbegeleiders het moest".

Het tempo kan eindelijk wat naar beneden en ook het uitzicht op de 4 muren van ons bureel kan plaats ruimen voor het wijdse zicht van het buitenleven, nog altijd mijn lievelingsterrein. Heel veel plannen heb ik niet gesmeed. Toch kijk ik al uit naar het nachtje in jeugdherberg De Veurs en de daarop volgende wandeling in Teuven. Naar 't schijnt moet het er erg mooi zijn. Onze oudste dochter Loes zal er niet bij zijn. Zij is voor 10 dagen het huis uit voor een inleefreis in Bangladesh. Dat is nog een heel ander avontuur.

klaar voor het vertrek naar Zaventem

Die inleefreis gaat uit van haar school en Damiaanactie. Verleden dinsdag om 21.20 uur zijn een tiental leerlingen en een leerkracht  in Zaventem opgestegen naar Abu Dhabi. Van hieruit vertrok het tweede vliegtuig naar hoofdstad Dhaka waar ze omstreeks 16.30 uur veilig geland zijn. Bangladesh is zowat 5 keer groter dan België maar telt ca. 156 miljoen inwoners. Het land wordt geheel omsloten door India (in het Zuiden wordt ook Myanmar aangeraakt) en is nog steeds een van de minst ontwikkelde landen ter wereld. Kinderarbeid komt er nog op grote schaal voor. Miljoenen kinderen werken er de hele dag in plaats van naar school te gaan. (Wat is het ergst? )

het Bengali heeft erg sierlijke tekens

Rijst en vis zijn het hoofdvoedsel voor de Bengalezen. De officiële taal is het Bengali wat sterk gelijkt op het Hindi. In het moessonseizoen komen er door overstromingen en cyclonen heel wat natuurrampen voor. Met de toenemende opwarming van onze planeet zal Bangladesh naar verwacht een van de ergste slachtoffers zijn van het stijgende waterniveau.


de brochure van de fietsinleefreis in Bangladesh

Voor Damiaanactie is Bangladesh in het begin een volledig lepraproject geweest. Sinds 1994 is de werking uitgegroeid tot een gecombineerd lepra- en tbc-project.  Vorig jaar ontdekte en behandelde Damiaanactie 839 lepra- en 23.754 tbc-patiënten. In 2009 startte Damiaanactie ook een reïntegratieproject op voor hulpbehoevende en verminkte leprapatiënten.

Uit het programma blijkt dat Loes en haar vrienden vooral de verschillende Damiaanactieprojecten gaan bezoeken maar toch ook heel wat tijd hebben om per fiets, trein en boot (Ganges) kennis te maken met Bangladesh. Ze slapen zowat iedere nacht op een andere plek. De voorlaatste dag komen ze per trein terug aan in Dhaka waar er een afscheidsmaaltijd wordt aangeboden. In het totaal legt de groep een tocht van zo'n 387 km af.  Hun benen  en gat zullen er ongetwijfeld zeer van doen. En dan zwijg ik nog van de vele ongestelde magen door het Bengalese dieet.

Op nieuwjaarsdag wordt de groep uit Diest terug thuis verwacht. Dat zal ongetwijfeld een vakantie zijn om nooit te vergeten. Al weet ik dat Loes heel blij zal zijn als ze terug thuis is. In haar gedachten zal ze zelfs nooit zijn weggeweest.

18 december 2011

Vaclav Havel

in memoriam: Vaclav Havel, hier met  vriend Frank Zappa



onbezonnen natuurontwikkeling

Ik blijf het nog altijd een verstandige keuze vinden dat ik aan de goede kant van Tessenderlo heb gebouwd. Ik hoef mijn voordeur maar open te doen en binnen de minuut sta ik te midden van de natuur. Liebroek bijvoorbeeld, een zeer mooi beschermd landbouwgebied met prachtige elzen. Wie goed speurt vindt er ook de brede wespenorchis. Wilde kamperfoelie zorgt er voor avondlijke zoete geuren. Maar de landbouw is er te intensief en ook stinkt de beek die het gebied doorklieft iets te fel om van topnatuur te kunnen spreken. Toch is het er fijn en rustig wandelen.

 Tessenderlo, Liebroek

Vanuit Liebroek wandel ik altijd naar de Wetsberg, één van de vele getuigenheuvels van ijzerzandsteen uit onze regio. Je kan er op de rug van de berg stappen totdat je aan het Duvelskot komt. Het Duvelskot is een gefantaseerde benaming  voor de bijzondere holleweg die er ligt. Het Regionaal Landschap Lage Kempen v.z.w. bedacht deze locatie met één landschapsster. Mooi maar toch ook hier een kanttekening: de rechterflank van de holleweg wordt compleet in de vernieling gereden. 't Zal ongetwijfeld wel een sportieve uitdaging zijn voor de mountainbiker maar een klein landschapselement dat in de prijzen gevallen is, verdient beter.

 Tessenderlo, Wetsberg of 't Duvelskot

Vanuit 't Duvelskot wandel ik verder naar de Nachtegaalse bossen die zich bijna ononderbroken uitstrekken tot in Averbode. Hier kan je uren in alle rust wandelen. Het gebied rond de Houterenberg en het Boshuis vind ik persoonlijk het mooist. Tijdens de korte wandeling van vandaag viel het me op dat er echt op heel veel plaatsen gesluikstort werd. De grachten en de bosjes worden nog steeds bezaaid met allerlei wegwerptroep. Plastieken flessen bij de vleet en blikjes, Red Bull onder meer. Zeker van de energiebehoevende sportlui die graag hun longen volzuigen in de natuur maar niet de moeite doen om hun rommel bij zich te houden.

(modus: cynisch) En dan zijn er ook die de natuur best wel weten te waarderen maar die vinden dat de natuurontwikkeling best nog wat opgedreven mag worden. Kieviten, buizerds, veldklokjes en helmkruid,... best mooi maar qua biodiversiteit kan het toch allemaal veel beter. Waarom in een diepe natte gracht ook geen eend en schildpad uitgezet? Ze kunnen er naar hartenlust zwemmen en eten vinden zal ook wel geen probleem zijn. Alleen moeten ze nog leren om weg te duiken als er natuurlijke vijanden aankomen. 

natuurontwikkeling op zijn Loois

Ik vond dat er toch echt weinig leven zat in die beestjes. Neen, echt gezond zagen ze er niet uit. Dat paars en blauw, zou dat van de kou zijn?


17 december 2011

Johannes Paulus II is everywhere






Uit onze vakantie-album Dresden-Polen. Dat Polen een zeer devoot land is, daar kan je niet naast kijken. De Polen zijn zo fier op hun landgenoot Karol Wojtyla dat je hem op ontelbare plekken tegenkomt, of je dat nu wil of niet. Helemaal onvermijdbaar is Johannes Paulus II in Krakow. De voormalige paus studeerde er aan de universiteit en schopte er het in ijltempo van hulpbisschop (juli '58), over bisschop (september '58) tot aartsbisschop van Krakau (januari '64). In 1967 werd hij door de toenmalige paus tot kardinaal 'gecreëerd'.

Polen werd helemaal wild toen Wojtyla in 1978 verkozen werd tot paus. Hij overleed op 2 april 2005 na 26 jaar leiderschap over de rooms-katholieke kerk.  Zelfs na zijn dood rees Wojtyla verder aan het firmament: na een wonderbaarlijke genezing van een zuster, die leed aan de ziekte van Parkinson, werd JP II zalig verklaard. Als het van de Polen afhangt, is ook de heiligverklaring niet ver meer af.

wishful thinking


of waarom ik het in de reclamewereld nooit gemaakt heb

(sorry voor de afwezigheid van enige kerststemming)



16 december 2011

Google-doodle


Google was gisteren Hundertwassers verjaardag niet vergeten, een mooi gebaar van erkenning. De Doodle zelf is een mix van een aantal gebouwen: links de Waldspirale van Darmstadt, in het midden de Groene Citadel van Maagdenburg en rechts het Ronald McDonaldhuis van Essen. Leuk.

15 december 2011

geboortedag Friedensreich Hundertwasser

Vandaag zou Hundertwasser 83 geworden zijn. 

Voor wie regelmatig mijn blog een bezoek brengt, is het geen verrassing dat ik Hundertwassers verjaardag in de aandacht breng. Ik heb er al heel wat stukjes en foto's over geblogd. Het is voornamelijk zijn originele architectuur die ik inspirerend vind. Maar ook uit zijn interviews en manifesten blijkt een groot ecologisch besef en afkeer voor de gangbare ontmenselijkende architectuur waar ik me kan achter scharen. Hundertwasser trok de ecologische lijn door tot na zijn dood: op zijn verzoek werd hij in Nieuw-Zeeland zonder kist in 'de Tuin der gelukkige Doden' begraven en dit in harmonie met de natuur, onder een tulpenboom die zijn groeikracht mag halen uit de 'humus' van het verteerde lichaam.

Als Hundertwasserfan voor één van de kleurrijke zuilen
op het perron van het station in Uelzen.

Het Hundertwasserhaus in Wenen is een schitterende oase te midden van de stad. Het is ook zijn meest gekende gebouw. Maar er is zoveel meer dat de moeite waard is om te bezoeken. Het treinstation van Uelzen bijvoorbeeld (zie foto), of de Groene Citadel van Maagdenburg waarvan een deel is ingericht als hotel (tip: boek er eens een overnachting) of -wat wij als allereerste Hundertwassergebouw bezochten en waar we meteen smoor op werden- het wooncomplex nabij het Quellenpark in Bad Soden am Taunus, vlakbij Frankfurt. Er zijn weinig mensen die in mijn leven een rol van betekenis spelen maar Hundertwasser is er als een van de allereerste ecologisten van Europa, zonder twijfel één van. Kijk zelf, is dat niet wonderschoon?

 Let op de gekke bestrating en de prominente rol
die de natuur in zijn architectuur mag spelen!


11 december 2011

't is even wennen

maar daarom niet slechter dan Leterme en C°

de officiële site van de nieuwe Eerste Minister


nieuwe kerstboomattributen



10 december 2011

vluchtige blik in de tuin

tricyrtis, 1 van de 70 foto's 

Op vraag van mijn onderwijzende wederhelft heb ik een fotoreeks van de tuin online gezet. Haar leerlingen bleven er maar achter 'zeuren'. Zij vroegen zich af waar al die bloemen, bladeren en takken die hun bioleerkracht aansleurde, maar bleven van komen. Inderhaast heb ik 70 foto's van het voorbije jaar bij mekaar gezocht en ze via Picasa-webalbums op het net gezwierd. Verwacht geen "best of" of heel kunstzinnige foto's. Daar heb ik de tijd niet voor genomen. Het is niet meer dan een eerste kennismaking. Een reeks van 70 foto's om te 'bewijzen' dat die ons niet liegt en alles wel degelijk uit eigen tuin komt. En als het dan toch op het web staat, dan kan ik de fotoreeks evengoed met jullie delen. Hier is de link: een blik in Muggenbeets tuin.

Een aantal foto's werd al eerder gepubliceerd. 



op bezoek bij de kerstballenfabriek

Tijdens onze Poolse vakantie kregen we van gastheer Luk en zijn dochter Frieda een lijstje supertips van bezienswaardigheden in de streek. Een heel bijzondere tip was de kerstbalfabriek in Zlotoryja, zo'n 30 km van onze uitvalbasis Wlen. Vitbis heet de fabriek en ze zou de grootste kerstballenfabriek van Polen zijn. In gans de wereld worden kerstbomen versierd met de glazen ballen uit Zlotoryja. Als we het aan de receptie zouden vragen, konden we door de productiehal lopen en zien hoe de ballen geblazen en gedecoreerd werden. Tussen het bezoek aan een burcht en een concentratiekamp door, stapten we af bij Vitbis.

een mooi kleurenpalet

De norse man in het wachthuisje aan de ingang van de fabriek bekeek ons als waren we extra-terrestrials. "Brezjnev" deed alsof hij ons niet verstond. Tot die van ons haar beste Oekraïens met Poolse klanken bovenhaalde en er enige beweging in de zaak kwam. Een meisje van de administratie dat zo'n twintig woorden Engels begreep, werd erbij geroepen.  Mede door haar goed karakter was ze uiteindelijk bereid te begrijpen dat we geïnteresseerd waren in de ballen van haar fabriek. We werden eerst naar het bijhorend winkeltje geleid en toen ze merkte dat we van plan waren om een boel Zloty's achter te laten, ging ook de poort van de fabriek open. In het zog van het meisje konden we een blik werpen in de fabriek op voorwaarde dat er flink wat tempo inzat. Een Blitzbezoek dus.

Deze man stond in voor de kerstpiek, het attribuut voor op de top van de boom.

Vitbis is de grootste kerstballenfabrikant van Polen. De firma startte op in 1953 en produceerde onafgebroken tot op de dag van vandaag. Ik vroeg aan het meisje naar welke landen er zoal geëxporteerd werd en er volgde een nogal moeizame opsomming van landen waaruit ik begreep dat hun kerstpullen in gans de wereld belanden. Het betreft hier dan ook begeerd authentiek (maar fragiel) Pools glaswerk dat met de hand gedecoreerd wordt. Dagelijks worden er zo'n 150.000 ballen en 50.000 andere kerstornamenten gemaakt. 

geblazen ballen klaar voor de afwerking

in de decoratiezaal

in het winkeltje vind je alle maten en kleuren

Ik vond het bijzonder jammer dat het bezoek zo snel moest verlopen. Maar al te graag had ik de verschillende fasen van het productieproces heel gedetailleerd willen bekijken. Maar natuurlijk snap ik ook wel dat toeristen niet meteen thuishoren in een fabriekje waar alle andere mensen heel geconcentreerd staan te werken. In ieder geval is het knap wat ze daar in Zlotoryja gemaakt krijgen van een glazen buisje, het oerding waar alles mee begint. 

Naar mijn aanvoelen was er wel flink wat verbetering mogelijk op het vlak van de arbeidsomstandigheden. De geur van lijmen en lakverven was echt heel prominent aanwezig. Erg gezond leek het me daar niet. Maar naar Poolse normen zal het wel allemaal in orde geweest zijn anders hadden ze nooit toegelaten dat ik er foto's nam. Door de aangehouden vaart van onze gids zit er evenwel op zowat iedere foto 'beweging', ook een goede truuk om undercoveractiviteiten te bemoeilijken.

de dames maken hun keuze terwijl de verkoopster noteert.

Uiteindelijk belandden we terug in het bijhorend winkeltje. Op zich ook al de moeite waard om te bezoeken. Naast een heleboel ballen kochten de dames van het huis ook glazen broccoli's, augurken, auto's, kerstmannen, pinguïns en hartjes. Er mag wat leut en blasfemie uitgaan van een kerstboom. Na het winkelen restte ons nog een zware opdracht: alles zonder scherven thuiskrijgen. Onze vakantie was nog erg pril en er lagen nog honderden Poolse kilometers voor de boeg. Die van ons kwam op het lumineus idee om onze frigobox leeg te laden en alle Vitbisdozen hierin te stapelen. Dat bleek voor een keer nog zo stom niet. Alles is goed en wel in Tessenderlo aangekomen.

Momenteel zijn ze hier volop bezig met de kerstspar te versieren. Mijn wederhelft, zie ik, is druk in de weer met de augurken. Het ziet er mooi uit, Polska in huis.

(Voor een bezoek aan Vitbis maak je best vooraf een afspraak. Tenzij je ook wat Oekraïens in je mars hebt.)

5 december 2011

beter nu dan nooit (Oradour)

ons bezoek aan Oradour-sur-Glane, augustus 2007

Een bijzonder interessant artikel vandaag op de online versie van De Standaard. Het Duitse openbaar ministerie is huiszoekingen gestart bij voormalige SS-leden die verantwoordelijk kunnen zijn voor het bloedbad in het Franse Oradour-sur-Glane. In dit verwoest dorpje, dat er nog steeds bijligt zoals het door de SS na hun wrede slachtpartij werd achtergelaten, werden op 10 juni 1944  642 mensen de dood ingejaagd. Wellicht als vergelding op D-day, 4 dagen ervoor.

In augustus 2007 bezochten we tijdens onze vakantie deze aangrijpende oorlogssite (hier het verslag). Kom je in de buurt van Limoges, maak dan zeker een ommetje. Er is een betalend oorlogsmuseum maar het verwoest dorpje, inclusief verroeste auto's en kinderwagens, is gratis te bezoeken. Zeer indrukwekkend. Iets dat je nooit meer loslaat. 

De vraag kan gesteld worden of zo'n onderzoek meer dan 67 jaar na de feiten nog zin heeft. Natuurlijk. Alles wat bovengespit wordt en iedere schuldige die terechtgewezen wordt, is winst. Als je terplekke bent geweest en je hebt de verschrikkelijke verhalen gehoord hoe vrouwen en kinderen opgesloten werden in de kerk en schuren waarna alles in de fik gestoken werd, hoe iedereen die hieraan toch wist te ontsnappen neergeschoten werd, ... dan zul je net als ik vinden dat iedere rechtspraak en/of veroordeling hier, meer dan waar ook, op zijn plaats is.

Oradour-sur-Glane, het voormalig postkantoor


4 december 2011

Je bent fan of je bent het niet

En ik blijf grote fan van de muziek van Frank Zappa. Vandaag 18 jaar geleden overleed Frank aan prostaatkanker. Het minste wat ik kan doen, is hem jaarlijks op mijn blog herdenken. Zappa was een sublieme gitarist en een ongelofelijk goede composer. Zowel in de auto als in de living blijft zijn muziek door de boxen knallen. Nog steeds ontdek ik arrangementen en frases waarvan ik achterover val. The Grand Wazoo uit 1972 bijvoorbeeld, pas dit jaar gekocht en grondig beluisterd: alweer een meesterwerk erbij! Hieronder kan je The Torture Never Stops bewonderen, met mooie beelden van Frank en een knappe solo zoals alleen hij die kan spelen.

levende standbeelden

Kwakzalvers zitten er ook tussen. Ik zag er in Dresden en ik keek er op neer bij Manneke Pis. Nietsnutten die een oude jas aantrekken, hun tronie verschuilen achter een bewegingloos masker -de evidentie zelf- en de aanwijzingen van hun oplichterij zoveel mogelijk wegmoffelen onder hoed en pruik. Pijnlijk om te zien hoeveel toeristen zich hieraan nog laten vangen ook. Ze mogen voor mijn part terplekke verstenen. Zo misbruik maken van kinderen en andere goedgelovigen die blijkbaar niet de gave bezitten om het verschil te zien tussen echte straatkunstenaars en imitators. Op zo'n momenten krijg ik verschrikkelijk veel zin om die miskramen te ontmaskeren, dubbel te plooien en aan een schandpaal te nagelen. Maar tijdens verlofdagen hou ik het rustig.

gouden moeder met kind

Veel respect anderzijds voor de echte levende standbeelden. Minutenlang stilstaan en geen krimp verroeren... doe het ze maar eens na. Tof ook hoe ze voor een verrassing zorgen door plots een gracieus gebaar te maken als er wat muntjes in de schaal gegooid worden. Ook hun kledij is tot in de kleinste details afgewerkt. In de buurt van de Frauenkirche in Dresden trof ik dit jaar 2 zeer schone exemplaren aan. Niets dan bewondering voor beiden, in het bijzonder voor het zilveren exemplaar. Haar vlinderpakje alleen al verrechtvaardigt de stelling dat we hier met een echte artieste te maken hebben. Hoe lang duurt het, vraag ik me af, eer zo'n bewegend standbeeld volledig geschminkt en getooid is? Hoeveel dagen is er geplooid en geknoopt geweest aan zo'n pakje? Hoe zeer moet het doen telkens de muntjes belanden bij die verklede oplichters die om associatieve redenen in hun buurt blijven rondschooien?

En dan toch blijven lachen.

elegante zilveren vlinder