30 december 2011

Henri-Chapelle American Cemetery and Memorial

Vooraleer we de wandeling in Teuven aanvatten,  reden we naar Hombourg, slechts 8 km daar vandaan. Hier bevindt zich de bekende Amerikaanse begraafplaats 'Henri-Chapelle'. Alhoewel het een zure en sombere dag was, was het fantastisch weer in vergelijking met de ijzige decemberdagen in 1944 toen de Battle of the Bulge volop woedde. Deze 'Slag om de Ardennen' die op 16 december 1944 met een Duits tegenoffensief aanving, kostte duizenden soldaten het leven. 7.992 Amerikaanse slachtoffers, waarvan het merendeel sneuvelde tijdens deze Battle of the Bulge,  rusten voortaan op  Henri-Chapelle.

4 van dergelijke zuilen langs de N-18 bakenen 'the holy ground' af

Deze begraafplaats ligt op de top van een heuvelrug van waar je een prachtig panorama hebt op het stroomgebied van de Berwinne. De Amerikaanse vlag wappert er en vier zuilen met vergulde adelaar bakenen de 'heilige grond' af. Via de zuilengalerij, opgetrokken uit kalksteen uit de Côte d'Or, bereik je de eigenlijke begraafplaats.  Deze memorial bevindt zich zo'n 300 meter zuidelijker dan de oorspronkelijke voorlopige begraafplaats. 

Op het einde van de WO II lagen op Henri-Chapelle meer dan 17.000 Amerikaanse soldaten, meer dan 10.000 Duitse slachtoffers en nog 191 geallieerden. Hiermee was dit kerkhof de grootste Amerikaanse begraafplaats in Europa. Kort na de tweede wereldoorlog (1947) werden heel wat gesneuvelden gerepatrieerd naar Amerika. Pas in 1960 werd de nieuwe begraafplaats zoals we die vandaag zien, voltooid en ingewijd.

bladgouden adelaar in detail

Deze nieuwe begraafplaats is 23 ha groot. Het gebied werd op 11 september 1944 bevrijd door Amerikaanse troepen. De Belgische regering heeft de grond voor onbeperkte duur afgestaan zonder enige vorm van belasting of heffing. Het onderhoud en het toezicht worden uitgeoefend door The American Battle Monuments Commission. Op het kerkhof vind je 7.987 grafstenen, waarvan 7.849 Latijnse kruizen en 138 davidsterren. In 36 gevallen liggen 2 broers naast mekaar begraven, in één geval zelfs 3 broers. Van 94 gesneuvelden kent men de namen niet.

De zuilengalerij en de bronzen Vredesengel

Helemaal vooraan het kerkhof bevindt zich het bronzen standbeeld van de aartsengel die een olijftak schenkt aan de heldhaftige doden die hij, luidens de beschikbare folder, 'speciaal aanbeveelt bij de Almachtige' . De begraafplaats is in 8 vakken verdeeld. De grafstenen staan in brede, wijde bogen op een zacht glooiend gazon. Bij enkelen bevindt zich een recent neergelegd bloemstuk. Kerststemmige beiaardmuziek galmt over het dodenveld. De geografische precisie waarmee de rijen gedenkstenen werden neergezet, is indrukwekkend. Zo'n militaire begraafplaats wordt dan ook volledig uitgetekend door en aangelegd onder supervisie van architecten en tuinarchitecten.

poserend voor de Vredesengel met olijftak

Vooraleer je het kerkhof betreedt, kan je best even de museumruimte binnenwandelen. Aan de binnenmuur is een immens grote landkaart aangebracht waarop je een overzicht vindt van de militaire operaties vanaf D-day (6 juni 1944) tot het einde van de oorlog. Je kan er tevens een meerkleurige folder meepakken van de memorial en begraafplaats, evenals een gedetailleerd infoblad en een 'doe-het-zelf rondleiding'. Tijdens de openingsuren kan je hier ook terecht voor al je vragen. Een gastenboek ligt er ter je beschikking. 

de kruizen en davidsterren werden met geometrische precisie geplaatst

Ook al ben ik een officieel erkende gewetensbezwaarde -zou dat nu nog aan te vragen zijn?- toch vind ik het belangrijk om dergelijke oorlogskerkhoven met mijn kinderen te bezoeken. We deden het in Normandië, in Lommel, in de Westhoek en dus nu ook nabij de Voerstreek. De nationaliteit van de gesneuvelden speelt hierbij geen rol. Het is belangrijk dat we onze geschiedenis kennen, dat onze kinderen niet vergeten wat fascisme betekent en dat we alternatieven voor de gruwel van de oorlogswaanzin blijven ontwikkelen. 

De gedachte dat er duizenden jongeren onder zo'n zerken begraven liggen, helpt me in ieder geval om mindere momenten en kleine tegenslagen in mijn eigen leventje sterk te relativeren. Een kogel door je kop krijgen is toch andere koek dan een harde schijf die gecrasht is. Kunnen leven zonder oorlog is een luxe.

(Tip: Wie in de Voeren is, kan ook de Nederlandse grens oversteken en naar het vlakbij gelegen Margraten rijden. Hier bevindt zich het Netherlands American Cemetery en Memorial.)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Dank je wel om een reactie achter te laten. Als je opteert om als 'Anoniem' te reageren omdat dit het eenvoudigst is, wil je dan je opmerking wel besluiten met je voornaam/naam? Het is plezant om te weten wie mijn blog bezoekt en reageert. Even simpel als 'Anoniem' is 'Naam/URL'. Van die URL hoef je je niks aan te trekken, je vult gewoon je naam of roepnaam of alias in en ... hopsakee, dat werkt ook. Merci.