27 april 2011

boomhuurders

Al in 1973 schreef Friedrich Hundertwasser over het concept van de boomhuurder, "Baum Mieter" zoals het uit de mond van de Oostenrijker klinkt. De combinatie boom en huurder komt zeer eigenaardig over maar is dat hoegenaamd niet. Net als de Mensch Mieter betrekt een boom een kamer in een gebouw. De wortels worden geplant in een apart en waterdicht gemaakt kamertje en het gebladerte van de boom steekt uit het vensterraam naar buiten. Samen met de dakbegroeiing is het een methode van Hundertwasser om de steriele en ziekmakende steden terug gezond en aangenaam te maken.

In het station van Uelzen verving Hundertwasser schuine afdaken door groendaken.

In zijn gekende boomhuurdersbrief naar aanleiding van de Triënnale van Milaan (9/6/1973) geeft Hundertwasser heel precieze aanwijzingen: " de kamers die aan de boomhuurder worden verhuurd, moeten worden bedekt met een laag Pirelli-rubber of plastic folie of ander materiaal, ter hoogte van de vensterbank. Dan een week gevuld laten staan om te zien of alles dicht is. Daarna worden de kamers tot aan de vensterbank gevuld met aarde, eerst lecca of poreuze stenen, dan lichte humus of turf, ertussen een waterdoorlatende laag schuimrubber. De boomhuurders worden met kranen in de woningen getakeld, zodat de wortels in de aarde wortelen en de kruinen boven de straat in de lucht steken. ... De ramen moeten voortdurend openblijven, zonder glas zodat lucht, regen, hitte en kou, wind en sneeuw ongehinderd kunnen binnendringen. ... Het regenwater moet met een pijp van het dak worden gehaald en het overschot moet met een tweede pijp weer worden afgevoerd."

De Grüne Zitadelle (Magdeburg) is aan de oostzijde wel degelijk groen, in het groen is zelfs een speeltuin ingericht.

Huur betalen moet de Baum Mieter niet. Toch niet met cash geld, want zegt Hundertwasser: "de boomhuurder betaalt zijn huur met zuurstof, door zijn vermogen om stof te slikken en als anti-lawaaimachine door rust te maken, door verdelging van gif, of zuivering van vervuild regenwater, als producent van geluk en gezondheid, als brenger van vlinders en door schoonheid en vele andere valuta. Dat is allemaal in geld om te wisselen en is meer dan een mens-huurder met een cheque kan betalen."

In Bad Soden vinden we een prima combinatie van groendaken en boomhuurders (zie foto). Ook het Hundertwasserhaus in Wenen, Hundertwassers eerste realisatie, is een heerlijke oase in de stad.

In een brief van 16 oktober 1981 werkt Hundertwasser zijn visie op de boomhuurder verder uit. "De voordelen van boomhuurders zijn duidelijk en worden steeds groter analoog aan de toenemende grootte van de boomhuurders. Er wordt aan drie boomsoorten verhuurd en wel de esdoorn, de hemelboom en de beuk. ... Boomhuurders kunnen niet tot in de hemel groeien omdat hun groei wordt beperkt door de ter beschikking gestelde wortelruimte en de hoeveelheid aarde. ... Verder moet op enkele plaatsen op de muur de klimplant Partenocissus tricuspidata ampelopsis veitschii (bedoeld wordt de zelfhechtende wilde wingerd, met mooie rode herfstkleur) worden aangebracht om de muur te beschermen en wegens de eerder bij de boomhuurder aangegeven voordelen."

een jonge boomhuurder in de Grüne Zitadelle (open van 2005)

Hundertwasser was met zijn ideeën een echte pionier. Groendaken, stadsbossen, humustoiletten, geveltuintjes (verticale tuinen) en 'guerrilla gardening' zijn ondertussen volledig ingeburgerd. Zoals het echte ecologisten past, zijn ook Friedrichs concrete voorstellen geen fantasmen, op zichzelf staande droombeelden, maar zijn ze een maatschappijkritisch antwoord op reële problemen. Hij verwoordt ze soms nogal ongewoon -hij was dan ook kunstenaar voor iets- maar Hundertwasser heeft het zeker bij het rechte eind als hij de mistoestanden aanklaagt.

Al in 1972 schrijft hij: "we stikken van de luchtvervuiling en het zuurstofgebrek in onze steden. De vegetatie die ons laat leven en ademen wordt systematisch vernield. Ons bestaan wordt mensonwaardig. We lopen langs grijze steriele gevels en zijn ons er niet van bewust dat we in gevangeniscellen zijn opgesloten. Als we willen overleven, moet iedereen in actie komen. Je moet je eigen milieu maken. Je kunt niet op de overheid en de vergunning wachten."

De bouwwerken van Hundertwasser of de bestaande bouwsels die door 'architectuurdokter' Hundertwasser werden aangepakt en omgetoverd bewijzen door de ontroering die ze bij de bezoekers teweegbrengen, dat mens- en natuurvriendelijk bouwen dé architectuur van de toekomst is. Al volstaat het rondom je te kijken, naar nieuwe gebouwen of groenloze design-tuinen, om te beseffen dat nog te veel architecten en opdrachtgevers er geen snars van begrepen hebben. Een tuin zonder bomen is geen tuin. Een huis zonder groen en kleuren is een funerarium.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Dank je wel om een reactie achter te laten. Als je opteert om als 'Anoniem' te reageren omdat dit het eenvoudigst is, wil je dan je opmerking wel besluiten met je voornaam/naam? Het is plezant om te weten wie mijn blog bezoekt en reageert. Even simpel als 'Anoniem' is 'Naam/URL'. Van die URL hoef je je niks aan te trekken, je vult gewoon je naam of roepnaam of alias in en ... hopsakee, dat werkt ook. Merci.